అభివృద్ధి.. పర్యావరణ సమస్యలు.. చట్టాలు
మొదటి యూనిట్
ఈ యూనిట్లోని అంశాలు పర్యావరణ చట్టాలకు సం బంధించినవి. ఇందులో సూచించిన ఐదు చట్టాలకు సం బంధించిన సవూచార అధ్యయునంతో ప్రిపరేషన్ ప్రారం భించాలి. చట్టానికి సంబంధించి వలిక అవగాహన ఏర్ప ర్చుకోకుండా.. గైడ్లు, మెటీరియల్స్ మీద ఆధారపడటం వల్ల అనుకున్న లక్ష్యాన్ని సాధించలేవునే విషయూన్ని గుర్తుంచుకోవాలి. చట్టాలకు సంబంధించిన ప్రశ్నలకు సమాధానాలు రాసేటప్పుడు.. వాటిలోని సెక్షన్లను, నిబం ధనలను ప్రస్తావించడం సందర్భోచితంగా ఉంటుంది.
చట్ట పరిభాషను ఉన్నది ఉన్నట్టుగా రాయుడం వల్ల ఎటు వంటి ప్రయోజనం ఉండదు. కాబట్టి చట్టాన్ని అధ్యయనం చేసేటప్పుడు ముఖ్య నిబంధనల సారాంశాన్ని క్లుప్తంగా నోట్స్ రూపంలో రాసుకోవడం అభిలషణీయంగా ఉంటుంది. మరో ముఖ్యమైన విషయం, చట్టాలలోని అంశాలనే కాకుండా వాటి అవుల్లో ఎదురవుతున్న ఇబ్బం దులు, మరింత మెరుగపరచడానికి సూచనలు వంటి అంశాల మీద కూడా దృష్టిని సారించాలి.
2008 గ్రూప్ 1 పరీక్షలో ఈ యూనిట్ నుంచి అడిగిన ప్రశ్నలను గమనిస్తే..అవి సరళంగా కనిపిస్తాయి. వివిధ పర్యావరణ విభాగాల గురించి వివరంగా చర్చించండి? జల కాలుష్య నియంత్రణ చట్టం గురించి వివరించం డి? ఈ రెండు ప్రశ్నలు నేరుగా ఉన్నాయి. కాబట్టి ప్రతి విద్యార్ధి తనకున్న పరిధిలో సవూధానాన్ని ప్రెజెంట్ చేయువచ్చు.
ఈ రకమైన మూస ప్రశ్నలలో మనకు అందుబాటులో ఉండే విస్తారమైన సమాచారాన్ని కేవలం 10-12 నిమిషాలలో కుదించి అర్థవంతంగా ప్రెజెంట్ చేయుడానికి చాలా అనుభవం, నైపుణ్యం కావాలి అనే విషయూన్ని ఈ సందర్భంలో గుర్తుంచుకో వాలి. ఇదే యూనిట్ నుంచి పర్యావరణ చట్టాల అమ ల్లో ఇమిడి ఉన్న అంశాలు ఏమిటి? అని రెండు మార్కు లకు విశ్లేషణాత్మక ప్రశ్నను కూడా ఇచ్చారు. వచ్చే పరీక్ష లో ఇదే రకమైన ప్రశ్నలను ఎక్కువ మార్కులకు అడిగే అవకాశముంది.
ఎక్స్పెక్టెడ్ కొశ్చన్స్:
పర్యావరణంలోని ప్రధాన విభాగాలను పేర్కొని వీటి మధ్య సంబంధాలను చర్చించండి?
పర్యావరణంలో నేలల పాత్రను వివరించండి?
వాతావరణంలోని పొరలను పేర్కొని జీవావరణాన్ని ప్రభావితం చేసే పొర లక్షణాలను వివరించండి?
జీవావరణానికి పర్యావరణంలోని ఇతర పొరలకు మధ్య సంబంధాలను పరిశీలించండి?
భారతదేశంలో పర్యావరణవాదం రూపు రేఖలను పరిశీలించండి?
పర్యావరణవాదం వల్ల సామాజిక ఆర్ధికాభివృద్ధిపై ప్రభావాన్ని మూల్యాంకనం చేయండి?
కాలుష్య నియంత్రణ చట్టాల ప్రకారం నమూనాల సేక రణకు సంబంధించిన నియమ నిబంధనలను చర్చిం చండి?
జల కాలుష్య సుంకాల చట్టం కింద వివిధ రకాల జల వినియోగంపై సుంకాల వివరాలను వివరించండి?
పర్యావరణ పరిరక్షణ చట్టం కింద కేంద్ర ప్రభుత్వ సాధారణ అధికారాలను చర్చించండి?
పర్యావరణ పరిరక్షణకు చట్టాలు ఎంతమేరకు ఉపయో గపడతాయో వాటి పరిమితులేమిటో విశ్లేషించండి?
రెండో యూనిట్
ఇందులోని అంశాలు సహజ వనరులకు సంబంధిం చినవి. అటవీ, జల, ఖనిజ, భూవనరులకు సంబంధించిన అంశాలను సిలబస్లో పొందుపరిచారు. విద్యార్ధులకు ఈ అంశాలు సాధారణంగాను, తేలికగాను క నిపిస్తాయి. కానీ వీటి పరిధి మాత్రం చాలా విస్తృతం అనే అంశాన్ని గుర్తుం చుకోవాలి. సమకాలీన సమాచారం, క్షేత్ర స్థాయి సమస్యల పట్ల అవగాహన అవసరం. భౌగోళిక శాస్త్ర పాఠ్య పుస్తకా లలో ఈ యూనిట్లోని అంశాలకు సంబంధించిన విస్తృత సమాచారం లభ్యమవుతుంది. వనరుల విస్తరణ, వనరుల పరిమాణం మీద కంటే వనరులకు సంబంధించిన సమ స్యలపై విద్యార్ధులు అధిక దృష్టిని కేంద్రీకరించాలి.
2008 గ్రూప్ 1 పరీక్షలో రెండో యూనిట్ నుంచి అడి గిన ప్రశ్నలు మూస రీతిలో ఉన్నాయి. భారతదేశంలో అడవుల రకాలను వివరించండి? భారతదేశంలో లభ్య మయ్యే ఖనిజ వనరులను వివరించండి? అని అడి గారు. ఈ రకమైన ప్రశ్నలకు సమాధానాలను ఎంతో నైపుణ్యంతో రాస్తే తప్ప అధిక మార్కులు సాధించడం కష్టం. వచ్చే గ్రూప్ 1 పరీక్షలో పాయింటెడ్, స్పెసిఫిక్ ప్రశ్నలు అడిగే అవకాశం ఎక్కువగా ఉంది.
ఎక్స్పెక్టెడ్ కొశ్చన్స్:
భారతదేశంలో కొనిఫెరస్ అరణ్యాలు ఎక్కడ పెరుగు తున్నాయి? లక్షణాలు,ఉపయోగాలు వివరించండి?
అడవుల వల్ల మానవ సమాజాలకు కలిగే ప్రయోజ నాలను పరిశీలించండి?
భారతదేశంలోని ప్రధాన, గౌణ అటవీ ఉత్పత్తులను అంచనా వేయండి?
భారతదేశంలో అటవీ వనరులకు ఏర్పడుతున్న ముప్పును చర్చించండి?
భారతదేశంలో దుర్భిక్ష, వరద పీడిత ప్రాంతాల విస్తరణను చర్చించండి?
ఆనకట్టల వర్గీకరణను పేర్కొని వాటి ప్రయోజనాలను, లక్షణాలను వివరించండి?
ఆనకట్టల వల్ల కలిగే ప్రయోజనాలను, ఎదురవుతున్న సమస్యలను పరిశీలించండి?
భారతదేశంలో నేలల పరిరక్షణకు ప్రభుత్వం తీసుకుం టున్న చర్యలను మూల్యాంకనం చేయండి?
భారతదేశంలో పంటల రీతులను ప్రభావితం చేస్తున్న అంశాలను విశ్లేషించండి?
ఖనిజ వనరుల వెలికితీత భారతదేశంలో ఏరకంగా పర్యావరణ సమస్యలకు దారితీస్తుందో వివరించండి?
మూడో యూనిట్
ఈ విభాగంలోని అంశాలు ఆవరణ వ్యవస్థలకు సంబం ధించినవి. ఈ యూనిట్ను ప్రధానంగా రెండు విభాగాలు గా విభజించవచ్చు. అవి ఆవరణ వ్యవస్థ-అంశాలు, జీవ వైవిధ్యం- సంబంధిత అంశాలు. ముఖ్యంగా జీవవైవిధ్య తకు సంబంధించి సమకాలీన సమాచారాన్ని సేకరించాలి. ఓడమ్ రచించిన ఎకో సిస్టం మొదలుకొని ఆవరణ వ్యవస్థ లకు సంబంధించిన అనేక పాఠ్య పుస్తకాలు మార్కెట్లో అందుబాటులో ఉన్నాయి. వీటిలో ప్రామాణిక పాఠ్యపుస్త కాలు, గ్రంథాల ఆధారంగా ప్రిపరేషన్ కొనసాగాలి.
2008 గ్రూప్ 1 పరీక్షలో ఈ యూనిట్ నుంచి నాణ్యమై న ప్రశ్నలు అడిగారు. ఫోకస్డ్గా చిన్న చిన్న భాగాలుగా అడిగారు. అర్థవంతంగా ప్రిపేర్ అయితే తప్ప ఇటు వంటి ప్రశ్నలకు సవూధానాలు రాయుడం కష్టం.
ఎక్స్పెక్టెడ్ కొశ్చన్స్:
ఆవరణ వ్యవస్థలకు కిరణజన్య సంయోగక్రియ ఏ విధంగా ఉపకరిస్తుందో వివరించండి?
పరపోషకాలు అంటే ఏమిటి? ఏదేని ఒక ఆహార వ్యవస్థలో వీటి పాత్రను పరిశీలించండి?
ఆహార పిరమిడ్ అంటే ఏమిటి? విలోమ ఆహార పిరమిడ్ దృ గ్విషయాన్ని పరిశీలించండి?
తృణ భూముల ఆవరణ వ్యవస్థలలో ‘ఆహారపు వల’ ను వివరించండి?
ఆహారపు వలలు విచ్ఛిన్నమవటంలో మానవుని పాత్ర ను పరిశీలించండి?
మానవ నిర్మిత (కృత్రిమ) ఆవరణ వ్యవస్థలకు ఉదాహ రణలివ్వండి?
జీవ వైవిధ్యతను పరిరక్షించడానికి జాతీయ, అంతర్జాతీ య స్థాయిలో తీసుకోవాల్సిన చర్యలను వివరించండి?
‘బయోస్ఫియర్ రిజర్వ్’ నిర్మాణాన్ని పరిశీలించి భారత దేశంలోని రక్షిత బయోస్ఫియర్ రిజర్వ్ల ఉనికిని పేర్కొనండి?
భారతదేశంలో ‘రామ్ సేర్’ ఒప్పందం కింద రక్షిస్తున్న ఆవరణ వ్యవస్థలేవి?
‘పోషక చక్రం’ అంటే ఏమిటి? ప్రాధాన్యతను వివరిం చండి?
నాలుగు - ఐదో యూనిట్లు
నాలుగో యూనిట్లో పర్యావరణ కాలుష్యం, ఘన వ్యర్ధ నిర్వహణకు సంబంధించిన అంశాలను పొందుపరిచారు. ఐదో యూనిట్లో అంతర్జాతీయ పర్యావరణ సమస్యలు, ఇన్ఫర్మేషన్ టెక్నాలజీ పాత్ర వంటి అంశాలను చేర్చారు. 2008 గ్రూప్ 1లో ఈ రెండు యూనిట్ల నుంచి సునిశితమైన, సందర్భోచితమైన ప్రశ్నలు ఇవ్వడం జరిగింది. ముఖ్యం గా ఐదో యూనిట్లోని అంతర్జాతీయ పర్యావరణ సమస్యలకు సంబంధించి సమకాలీనంగా జరుగుతున్న సంఘట నలను విద్యార్ధులు నిశితంగా పరిశీలించాలి. వీటి కోసం ప్రతి రోజు వార్తాపత్రికలను, మ్యాగజీన్లను చదవడం తప్పనిసరి.
నాలుగో యూనిట్ ఎక్స్పెక్టెడ్ కొశ్చన్స్:
జల కాలుష్య ప్రధాన కారణాలను, కారకాలను వివరించండి?
బయోమాగ్నిఫికేషన్ అంటే ఏమిటి? దీనికి ఉదాహ రణ ఇవ్వండి?
యుట్రిఫికేషన్ అంటే ఏమిటి? దీని దుష్ర్పభావాన్ని వివరించండి?
ధ్వని కాలుష్య అవధులను పేర్కొని ధ్వని కాలుష్య నియంత్రణ పద్ధతులను వివరించండి?
నీటి శుద్ధిలో వివిధ దశలను వివరించండి?
పారిశ్రామికాభివృద్ధి జల, వాయు, శ బ్ద కాలుష్యాలకు ఏ రకంగా కారణమవుతుందో చర్చించండి?
వాహనాల నుంచి విడుదలయ్యే ఏ వ్యర్ధ పదార్ధాలు వాయు కాలుష్యాన్ని కలుగజేస్తాయి? వాహన కాలుష్య నియంత్రణకు చేపట్టాల్సిన చర్యలేవి?
ఘన వ్యర్ధాలను వర్గీకరించండి?
బయో మెడికల్ వ్యర్ధాలు, ఎలక్ట్రానిక్ వ్యర్ధాలు ఏ రకంగా హాని కారకాలో పరిశీలించండి?
ఘన వ్యర్ధ నిర్వహణలో భారతదేశం ఎదుర్కొంటున్న సమస్యలేవి?
ఐదో యూనిట్ ఎక్స్పెక్టెడ్ కొశ్చన్స్:
గ్లోబల్ వార్మింగ్ వివాదంలో భారతదేశం వైఖరిని వివరించండి?
గ్లోబల్ వార్మింగ్ను నివారించడానికి నీవు వ్యక్తిగతం గా తీసుకునే చర్యలేవి?
సుస్థిరాభివృద్ధి అంటే ఏమిటి? భారతదేశంలో ఆర్ధికా భివృద్ధి పర్యావరణ సమస్యలకు ఏ రకంగా దారితీ స్తుందో పరిశీలించండి?
వాటర్షెడ్ నిర్వహణ వల్ల ఉపయోగాలేవి?
భారతదేశం మీద శీతోష్ణస్థితి మార్పు ప్రభావాన్ని పరి శీలించండి?
ఇన్ఫర్మేషన్ టెక్నాలజీని ఏ విధంగా పర్యావరణ అభి వృద్ధికి ఉపయోగించవచ్చో వివరించండి?
భారతదేశంలో వ్యర్ధాల పునశ్చక్రీయం ఎక్కడ ప్రయ త్నిస్తున్నారు?
భారతదేశంలో వ్యర్ధ భూముల విస్తీర్ణాన్ని పరిశీలిం చండి?
ఎడారీకరణ అంటే ఏమిటి? ఇది ఏ రకంగా సంభవిం స్తుందో వివరించండి?
వ్యర్ధ భూములను పునర్ వినియోగానికి తెచ్చే పద్ధతు లను పరిశీలించండి?
పేపర్-4
విభాగం-3
ఈ విభాగంలో ప్రధానంగా పర్యావరణ సమస్యలు, పర్యావరణ చట్టాలు, ఆవరణ వ్యవస్థలకు సంబంధించిన ప్రాథమిక అంశాలు, పర్యావరణ పరిరక్షణలో సమాచార సాంకేతిక విజ్ఞానం పాత్ర, సహజ వనరులు మొదలైన అంశాలు ఉన్నాయి.
ఈ విభాగం మీద పట్టు సాధించడం వల్ల కేవలం మెరుున్స్లోనేకాకుండా.. ఇంటర్వ్యూ దశలోను చాలా ఉపయోగకరంగా ఉంటుంది.
ప్రిపరేషన్లో సంప్రదాయక పాఠ్యపుస్తకాలలో లభించే సమాచారంతోపాటు సంబంధిత సమకాలీ న సమాచారాన్ని కూడా సేకరించడం లాభిస్తుంది.
-గురజాల శ్రీనివాసరావు
సివిల్స్ సీనియర్ అధ్యాపకులు
ఆర్.సి. రెడ్డి స్టడీ సర్కిల్
ఈ యూనిట్లోని అంశాలు పర్యావరణ చట్టాలకు సం బంధించినవి. ఇందులో సూచించిన ఐదు చట్టాలకు సం బంధించిన సవూచార అధ్యయునంతో ప్రిపరేషన్ ప్రారం భించాలి. చట్టానికి సంబంధించి వలిక అవగాహన ఏర్ప ర్చుకోకుండా.. గైడ్లు, మెటీరియల్స్ మీద ఆధారపడటం వల్ల అనుకున్న లక్ష్యాన్ని సాధించలేవునే విషయూన్ని గుర్తుంచుకోవాలి. చట్టాలకు సంబంధించిన ప్రశ్నలకు సమాధానాలు రాసేటప్పుడు.. వాటిలోని సెక్షన్లను, నిబం ధనలను ప్రస్తావించడం సందర్భోచితంగా ఉంటుంది.
చట్ట పరిభాషను ఉన్నది ఉన్నట్టుగా రాయుడం వల్ల ఎటు వంటి ప్రయోజనం ఉండదు. కాబట్టి చట్టాన్ని అధ్యయనం చేసేటప్పుడు ముఖ్య నిబంధనల సారాంశాన్ని క్లుప్తంగా నోట్స్ రూపంలో రాసుకోవడం అభిలషణీయంగా ఉంటుంది. మరో ముఖ్యమైన విషయం, చట్టాలలోని అంశాలనే కాకుండా వాటి అవుల్లో ఎదురవుతున్న ఇబ్బం దులు, మరింత మెరుగపరచడానికి సూచనలు వంటి అంశాల మీద కూడా దృష్టిని సారించాలి.
2008 గ్రూప్ 1 పరీక్షలో ఈ యూనిట్ నుంచి అడిగిన ప్రశ్నలను గమనిస్తే..అవి సరళంగా కనిపిస్తాయి. వివిధ పర్యావరణ విభాగాల గురించి వివరంగా చర్చించండి? జల కాలుష్య నియంత్రణ చట్టం గురించి వివరించం డి? ఈ రెండు ప్రశ్నలు నేరుగా ఉన్నాయి. కాబట్టి ప్రతి విద్యార్ధి తనకున్న పరిధిలో సవూధానాన్ని ప్రెజెంట్ చేయువచ్చు.
ఈ రకమైన మూస ప్రశ్నలలో మనకు అందుబాటులో ఉండే విస్తారమైన సమాచారాన్ని కేవలం 10-12 నిమిషాలలో కుదించి అర్థవంతంగా ప్రెజెంట్ చేయుడానికి చాలా అనుభవం, నైపుణ్యం కావాలి అనే విషయూన్ని ఈ సందర్భంలో గుర్తుంచుకో వాలి. ఇదే యూనిట్ నుంచి పర్యావరణ చట్టాల అమ ల్లో ఇమిడి ఉన్న అంశాలు ఏమిటి? అని రెండు మార్కు లకు విశ్లేషణాత్మక ప్రశ్నను కూడా ఇచ్చారు. వచ్చే పరీక్ష లో ఇదే రకమైన ప్రశ్నలను ఎక్కువ మార్కులకు అడిగే అవకాశముంది.
ఎక్స్పెక్టెడ్ కొశ్చన్స్:
పర్యావరణంలోని ప్రధాన విభాగాలను పేర్కొని వీటి మధ్య సంబంధాలను చర్చించండి?
పర్యావరణంలో నేలల పాత్రను వివరించండి?
వాతావరణంలోని పొరలను పేర్కొని జీవావరణాన్ని ప్రభావితం చేసే పొర లక్షణాలను వివరించండి?
జీవావరణానికి పర్యావరణంలోని ఇతర పొరలకు మధ్య సంబంధాలను పరిశీలించండి?
భారతదేశంలో పర్యావరణవాదం రూపు రేఖలను పరిశీలించండి?
పర్యావరణవాదం వల్ల సామాజిక ఆర్ధికాభివృద్ధిపై ప్రభావాన్ని మూల్యాంకనం చేయండి?
కాలుష్య నియంత్రణ చట్టాల ప్రకారం నమూనాల సేక రణకు సంబంధించిన నియమ నిబంధనలను చర్చిం చండి?
జల కాలుష్య సుంకాల చట్టం కింద వివిధ రకాల జల వినియోగంపై సుంకాల వివరాలను వివరించండి?
పర్యావరణ పరిరక్షణ చట్టం కింద కేంద్ర ప్రభుత్వ సాధారణ అధికారాలను చర్చించండి?
పర్యావరణ పరిరక్షణకు చట్టాలు ఎంతమేరకు ఉపయో గపడతాయో వాటి పరిమితులేమిటో విశ్లేషించండి?
రెండో యూనిట్
ఇందులోని అంశాలు సహజ వనరులకు సంబంధిం చినవి. అటవీ, జల, ఖనిజ, భూవనరులకు సంబంధించిన అంశాలను సిలబస్లో పొందుపరిచారు. విద్యార్ధులకు ఈ అంశాలు సాధారణంగాను, తేలికగాను క నిపిస్తాయి. కానీ వీటి పరిధి మాత్రం చాలా విస్తృతం అనే అంశాన్ని గుర్తుం చుకోవాలి. సమకాలీన సమాచారం, క్షేత్ర స్థాయి సమస్యల పట్ల అవగాహన అవసరం. భౌగోళిక శాస్త్ర పాఠ్య పుస్తకా లలో ఈ యూనిట్లోని అంశాలకు సంబంధించిన విస్తృత సమాచారం లభ్యమవుతుంది. వనరుల విస్తరణ, వనరుల పరిమాణం మీద కంటే వనరులకు సంబంధించిన సమ స్యలపై విద్యార్ధులు అధిక దృష్టిని కేంద్రీకరించాలి.
2008 గ్రూప్ 1 పరీక్షలో రెండో యూనిట్ నుంచి అడి గిన ప్రశ్నలు మూస రీతిలో ఉన్నాయి. భారతదేశంలో అడవుల రకాలను వివరించండి? భారతదేశంలో లభ్య మయ్యే ఖనిజ వనరులను వివరించండి? అని అడి గారు. ఈ రకమైన ప్రశ్నలకు సమాధానాలను ఎంతో నైపుణ్యంతో రాస్తే తప్ప అధిక మార్కులు సాధించడం కష్టం. వచ్చే గ్రూప్ 1 పరీక్షలో పాయింటెడ్, స్పెసిఫిక్ ప్రశ్నలు అడిగే అవకాశం ఎక్కువగా ఉంది.
ఎక్స్పెక్టెడ్ కొశ్చన్స్:
భారతదేశంలో కొనిఫెరస్ అరణ్యాలు ఎక్కడ పెరుగు తున్నాయి? లక్షణాలు,ఉపయోగాలు వివరించండి?
అడవుల వల్ల మానవ సమాజాలకు కలిగే ప్రయోజ నాలను పరిశీలించండి?
భారతదేశంలోని ప్రధాన, గౌణ అటవీ ఉత్పత్తులను అంచనా వేయండి?
భారతదేశంలో అటవీ వనరులకు ఏర్పడుతున్న ముప్పును చర్చించండి?
భారతదేశంలో దుర్భిక్ష, వరద పీడిత ప్రాంతాల విస్తరణను చర్చించండి?
ఆనకట్టల వర్గీకరణను పేర్కొని వాటి ప్రయోజనాలను, లక్షణాలను వివరించండి?
ఆనకట్టల వల్ల కలిగే ప్రయోజనాలను, ఎదురవుతున్న సమస్యలను పరిశీలించండి?
భారతదేశంలో నేలల పరిరక్షణకు ప్రభుత్వం తీసుకుం టున్న చర్యలను మూల్యాంకనం చేయండి?
భారతదేశంలో పంటల రీతులను ప్రభావితం చేస్తున్న అంశాలను విశ్లేషించండి?
ఖనిజ వనరుల వెలికితీత భారతదేశంలో ఏరకంగా పర్యావరణ సమస్యలకు దారితీస్తుందో వివరించండి?
మూడో యూనిట్
ఈ విభాగంలోని అంశాలు ఆవరణ వ్యవస్థలకు సంబం ధించినవి. ఈ యూనిట్ను ప్రధానంగా రెండు విభాగాలు గా విభజించవచ్చు. అవి ఆవరణ వ్యవస్థ-అంశాలు, జీవ వైవిధ్యం- సంబంధిత అంశాలు. ముఖ్యంగా జీవవైవిధ్య తకు సంబంధించి సమకాలీన సమాచారాన్ని సేకరించాలి. ఓడమ్ రచించిన ఎకో సిస్టం మొదలుకొని ఆవరణ వ్యవస్థ లకు సంబంధించిన అనేక పాఠ్య పుస్తకాలు మార్కెట్లో అందుబాటులో ఉన్నాయి. వీటిలో ప్రామాణిక పాఠ్యపుస్త కాలు, గ్రంథాల ఆధారంగా ప్రిపరేషన్ కొనసాగాలి.
2008 గ్రూప్ 1 పరీక్షలో ఈ యూనిట్ నుంచి నాణ్యమై న ప్రశ్నలు అడిగారు. ఫోకస్డ్గా చిన్న చిన్న భాగాలుగా అడిగారు. అర్థవంతంగా ప్రిపేర్ అయితే తప్ప ఇటు వంటి ప్రశ్నలకు సవూధానాలు రాయుడం కష్టం.
ఎక్స్పెక్టెడ్ కొశ్చన్స్:
ఆవరణ వ్యవస్థలకు కిరణజన్య సంయోగక్రియ ఏ విధంగా ఉపకరిస్తుందో వివరించండి?
పరపోషకాలు అంటే ఏమిటి? ఏదేని ఒక ఆహార వ్యవస్థలో వీటి పాత్రను పరిశీలించండి?
ఆహార పిరమిడ్ అంటే ఏమిటి? విలోమ ఆహార పిరమిడ్ దృ గ్విషయాన్ని పరిశీలించండి?
తృణ భూముల ఆవరణ వ్యవస్థలలో ‘ఆహారపు వల’ ను వివరించండి?
ఆహారపు వలలు విచ్ఛిన్నమవటంలో మానవుని పాత్ర ను పరిశీలించండి?
మానవ నిర్మిత (కృత్రిమ) ఆవరణ వ్యవస్థలకు ఉదాహ రణలివ్వండి?
జీవ వైవిధ్యతను పరిరక్షించడానికి జాతీయ, అంతర్జాతీ య స్థాయిలో తీసుకోవాల్సిన చర్యలను వివరించండి?
‘బయోస్ఫియర్ రిజర్వ్’ నిర్మాణాన్ని పరిశీలించి భారత దేశంలోని రక్షిత బయోస్ఫియర్ రిజర్వ్ల ఉనికిని పేర్కొనండి?
భారతదేశంలో ‘రామ్ సేర్’ ఒప్పందం కింద రక్షిస్తున్న ఆవరణ వ్యవస్థలేవి?
‘పోషక చక్రం’ అంటే ఏమిటి? ప్రాధాన్యతను వివరిం చండి?
నాలుగు - ఐదో యూనిట్లు
నాలుగో యూనిట్లో పర్యావరణ కాలుష్యం, ఘన వ్యర్ధ నిర్వహణకు సంబంధించిన అంశాలను పొందుపరిచారు. ఐదో యూనిట్లో అంతర్జాతీయ పర్యావరణ సమస్యలు, ఇన్ఫర్మేషన్ టెక్నాలజీ పాత్ర వంటి అంశాలను చేర్చారు. 2008 గ్రూప్ 1లో ఈ రెండు యూనిట్ల నుంచి సునిశితమైన, సందర్భోచితమైన ప్రశ్నలు ఇవ్వడం జరిగింది. ముఖ్యం గా ఐదో యూనిట్లోని అంతర్జాతీయ పర్యావరణ సమస్యలకు సంబంధించి సమకాలీనంగా జరుగుతున్న సంఘట నలను విద్యార్ధులు నిశితంగా పరిశీలించాలి. వీటి కోసం ప్రతి రోజు వార్తాపత్రికలను, మ్యాగజీన్లను చదవడం తప్పనిసరి.
నాలుగో యూనిట్ ఎక్స్పెక్టెడ్ కొశ్చన్స్:
జల కాలుష్య ప్రధాన కారణాలను, కారకాలను వివరించండి?
బయోమాగ్నిఫికేషన్ అంటే ఏమిటి? దీనికి ఉదాహ రణ ఇవ్వండి?
యుట్రిఫికేషన్ అంటే ఏమిటి? దీని దుష్ర్పభావాన్ని వివరించండి?
ధ్వని కాలుష్య అవధులను పేర్కొని ధ్వని కాలుష్య నియంత్రణ పద్ధతులను వివరించండి?
నీటి శుద్ధిలో వివిధ దశలను వివరించండి?
పారిశ్రామికాభివృద్ధి జల, వాయు, శ బ్ద కాలుష్యాలకు ఏ రకంగా కారణమవుతుందో చర్చించండి?
వాహనాల నుంచి విడుదలయ్యే ఏ వ్యర్ధ పదార్ధాలు వాయు కాలుష్యాన్ని కలుగజేస్తాయి? వాహన కాలుష్య నియంత్రణకు చేపట్టాల్సిన చర్యలేవి?
ఘన వ్యర్ధాలను వర్గీకరించండి?
బయో మెడికల్ వ్యర్ధాలు, ఎలక్ట్రానిక్ వ్యర్ధాలు ఏ రకంగా హాని కారకాలో పరిశీలించండి?
ఘన వ్యర్ధ నిర్వహణలో భారతదేశం ఎదుర్కొంటున్న సమస్యలేవి?
ఐదో యూనిట్ ఎక్స్పెక్టెడ్ కొశ్చన్స్:
గ్లోబల్ వార్మింగ్ వివాదంలో భారతదేశం వైఖరిని వివరించండి?
గ్లోబల్ వార్మింగ్ను నివారించడానికి నీవు వ్యక్తిగతం గా తీసుకునే చర్యలేవి?
సుస్థిరాభివృద్ధి అంటే ఏమిటి? భారతదేశంలో ఆర్ధికా భివృద్ధి పర్యావరణ సమస్యలకు ఏ రకంగా దారితీ స్తుందో పరిశీలించండి?
వాటర్షెడ్ నిర్వహణ వల్ల ఉపయోగాలేవి?
భారతదేశం మీద శీతోష్ణస్థితి మార్పు ప్రభావాన్ని పరి శీలించండి?
ఇన్ఫర్మేషన్ టెక్నాలజీని ఏ విధంగా పర్యావరణ అభి వృద్ధికి ఉపయోగించవచ్చో వివరించండి?
భారతదేశంలో వ్యర్ధాల పునశ్చక్రీయం ఎక్కడ ప్రయ త్నిస్తున్నారు?
భారతదేశంలో వ్యర్ధ భూముల విస్తీర్ణాన్ని పరిశీలిం చండి?
ఎడారీకరణ అంటే ఏమిటి? ఇది ఏ రకంగా సంభవిం స్తుందో వివరించండి?
వ్యర్ధ భూములను పునర్ వినియోగానికి తెచ్చే పద్ధతు లను పరిశీలించండి?
పేపర్-4
విభాగం-3
ఈ విభాగంలో ప్రధానంగా పర్యావరణ సమస్యలు, పర్యావరణ చట్టాలు, ఆవరణ వ్యవస్థలకు సంబంధించిన ప్రాథమిక అంశాలు, పర్యావరణ పరిరక్షణలో సమాచార సాంకేతిక విజ్ఞానం పాత్ర, సహజ వనరులు మొదలైన అంశాలు ఉన్నాయి.
ఈ విభాగం మీద పట్టు సాధించడం వల్ల కేవలం మెరుున్స్లోనేకాకుండా.. ఇంటర్వ్యూ దశలోను చాలా ఉపయోగకరంగా ఉంటుంది.
ప్రిపరేషన్లో సంప్రదాయక పాఠ్యపుస్తకాలలో లభించే సమాచారంతోపాటు సంబంధిత సమకాలీ న సమాచారాన్ని కూడా సేకరించడం లాభిస్తుంది.
-గురజాల శ్రీనివాసరావు
సివిల్స్ సీనియర్ అధ్యాపకులు
ఆర్.సి. రెడ్డి స్టడీ సర్కిల్
పార్లమెంట్ కమిటీలన్నింటిలో పెద్దది?
పార్లమెంట్ కమిటీలన్నింటిలో పెద్దది? | |
|
కరెంట్ అఫైర్స్-డిసెంబర్ -2010 సంచిక 3
1.సీబీఐ కొత్త డెరైక్టర్గా ఏపీ సింగ్
సెంట్రల్ బ్యూరో ఆఫ్ ఇన్వెస్టిగేషన్ (సీబీఐ) నూతన డెరైక్టర్గా 1974 బ్యాచ్ ఐపీఎస్ అధికారి అవుర్ ప్రతాప్(ఏపీ) సింగ్ నవంబర్ 30న బాధ్యతలు స్వీకరించారు. అశ్వనీ కువూర్ స్థానంలో నియుమితులైన సింగ్ రెండేళ్లపాటు పదవిలో కొనసాగుతారు.
2.రాష్టప్రతి ప్రతిభా పాటిల్ సిరియూ పర్యటన
భారత రాష్టప్రతి ప్రతిభా పాటిల్ సిరియూలో పర్యటించా రు. ఈ పర్యటనలో ప్రతిభా పాటిల్ ఆ దేశాధ్యక్షుడు బసర్ అల్ అస్సాద్తో సవూవేశవుయ్యూరు. ఈ సందర్భంగా ఇరు దేశాల ఆర్థిక సంబంధాలు, వ్యవసాయుం, ఆరోగ్యం, ఖనిజ వనరులు, విద్యుత్, రవాణా, టెలికవుూ్యనికేషన్లో సహకారం తదితర అంశాలు చర్చకు వచ్చారుు.
భద్రతా వుండలిలో భారత శాశ్వత సభ్యత్వానికి సిరియూ వుద్దతు ప్రకటించింది. 2010-13 వుధ్య కాలంలో సాంస్కృతిక సంబంధాల్లో సహకారం, సిరియూ రేడియో, టీవీ సంస్థ- ప్రసార భారతి వుధ్య, సిరియూ అరబ్ న్యూస్ ఏజెన్సీ- పీటీఐ వుధ్య సహకారానికి సంబంధించి ఇరు దేశాలు ఒక అవగాహనకు వచ్చారుు.
3.మిస్ ఎర్త్ 2010 నికోల్ ఫారియా
భారత్కు చెందిన నికోల్ ఫారియా ‘మిస్ ఎర్త్ 2010’గా ఎంపికయ్యారు. వియత్నాంలోని హాంగర్లో డిసెంబర్ 4న జరిగిన పోటీల్లో బెంగళూరుకు చెందిన 20 ఏళ్ల ఫారియా విజేతగా నిలి చింది. 10 ఏళ్ల క్రితం ప్రారంభమైన ఈపోటీల్లో భారత్కు తొలిసారిగా టైటిల్ దక్కింది.
4.ఫెదరర్కు ఏటీపీ వరల్డ్ టూర్ టైటిల్
ఏటీపీ వరల్డ్ టూర్ ఫైనల్స్ను స్విట్జర్లాం డ్కు చెందిన రోజర్ ఫెదరర్ గెలుచుకు న్నారు. నవంబర్ 29న లండన్లో జరి గిన ఫైనల్లో స్పెరుున్కు చెందిన రఫెల్ నాదల్ను ఓడించాడు. ఫెదరర్ ఐదో సారి ఈ చాంపియున్షిప్ను సాధించాడు.
5.కాంకున్లో వాతావరణ సదస్సు
మెక్సికోలోని కాంకున్లో 16వ ఐక్యరాజ్యసమితి వాతావరణ వూర్పు సదస్సు (యుునెటైడ్ ఫ్రేమ్ వర్క్ కన్వెన్షన్ ఆన్ క్లైమేట్ ఛేంజ్- యుుఎన్ఎఫ్సీసీ) నవంబర్ 29న ప్రారంభమైంది. క్యోటో ప్రోటోకాల్ ప్రకారం కుది రిన మెుదటి నిబద్ధత ఒప్పందం డిసెంబర్ 2012 నాటికి వుుగియునుండడంతో.. సంబంధిత పర్యవసానాలపై సద స్సులో చర్చించనున్నారు.
1997 క్యోటో ప్రోటోకాల్ ప్రకా రం పారిశ్రామిక దేశాలు 2012 నాటికి తవు ఉద్గారాలను 5.2 శాతం తగ్గించాలి. ఈ సదస్సు అటవీ సంబంధ అం శాలు- నిర్మూలన-క్షీణత వల్ల ఉద్గారాల తగ్గింపు వంటి అంశాలపై కూడా దృష్టి సారించనుంది. ఈ సవూవేశానికి 194 దేశాలకు చెందిన ప్రతినిధులు హాజరవుతున్నారు.
6.బ్రహ్మోస్ పరీక్ష విజయువంతం
అత్యాధునిక బ్రహ్మోస్ సూపర్ సోనిక్ క్రూరుుజ్ క్షిపణిని ఒడిశాలోని చాందీ పూర్ నుంచి విజయువంతంగా పరీక్షిం చారు. 8.4 మీటర్ల పొడవుండే ఈ క్షిపణి ధ్వని వేగానికి 2.8 రెట్ల వేగంతో దూసుకె ళ్తుంది. 300 కిలోల పేలుడు పదార్థాలను మోసుకెళ్తూ 290 కిలోమీటర్ల దూరంలోని లక్ష్యాన్ని చేధించగలదు. బ్రహ్మోస్ ను నౌక, వివూనం వంటి భిన్న వేదికల నుంచి ప్రయోగిం చవచ్చు. మెుదటి తరం బ్రహ్మోస్ క్షిపణులను భారతీయు నావిక దళంలో 2005లో ప్రవేశపెట్టారు. ప్రస్తుతం పరీక్షిం చిన క్షిపణి వుూడో తరానికి చెందింది.
7.అణు ఇంధన బ్యాంకుకుఐఏఈఏ ఆమోదం
అణు ఇంధన బ్యాంకు ఏర్పాటుకు సంబంధించిన తీర్మా నాన్ని అంతర్జాతీయ అణు ఇంధన సంస్థ (ఐఏఈఏ) ఆమోదించింది. తీర్మానంపై జరిగిన ఓటింగ్లో.. ఐఏఈఏ పాలకవుండలిలోని 35 దేశాలకుగాను 28దేశాలు తీర్మానా నికి అనుకూలంగా ఓటు వేశారుు. అర్జెంటీనా, బ్రెజిల్, ఈక్వెడార్, దక్షిణాఫ్రికా, టునీషియా, వెనుజులాలు ఓటిం గ్లో పాల్గొనలేదు.
కాగా పాకిస్థాన్ గైర్హాజరరుుంది. అణ్వస్త్ర వ్యాప్తి చెందకుండా ప్రపంచ దేశాలు అణు ఇంధనం పొందేందుకు ఈ బ్యాంకు తోడ్పడుతుంది. రాజకీయ కారణాలతో అణు ఇంధనాన్ని పొందలేని దేశాలు, అణ్వస్త్ర వ్యాప్తి నిరోధాన్ని పాటిస్తున్న దేశాలు ఈ బ్యాంకు నుంచి అణు ఇంధనాన్ని పొందగలుగుతాయి.
8.జీహెచ్ఎంసీకి జేఎన్ఎన్యుుఆర్ఎం అవార్డు
గ్రేటర్ హైదరాబాద్ వుున్సిపల్ కార్పొరేషన్(జీహెచ్ఎంసీ)కు జవహర్లాల్ నెహ్రూ నేషనల్ అర్బన్ రెన్యువల్ మిషన్ (జేఎన్ ఎన్యుుఆర్ఎం) అవార్డు లభించింది. సాలిడ్ వేస్ట్ మేనేజ్ మెంట్లో సాధించిన ప్రగతికిగాను జీహెచ్ఎంసీ ఈ పుర స్కారానికి ఎంపికైంది.
9.2018 సాకర్ ప్రపంచకప్ వేదిక రష్యా
ఫిఫా(సాకర్) ప్రపంచకప్ టోర్నీని 2018లో రష్యా నిర్వ హించనుంది. జురిచ్లో డిసెంబర్ 2న జరిగిన ఫిఫా ఎగ్జిక్యూటివ్ కమిటీ సవూవేశంలో ఈ మేరకు నిర్ణయుం తీసుకున్నారు. అలాగే 2022 ఫిఫా వరల్డ్కప్ టోర్నీని ఖతా ర్లో నిర్వహించాలని కూడా సవూవేశం నిర్ణరుుంచింది. రష్యా, ఖతార్లు తొలిసారి ఈ పోటీలకు ఆతిథ్యం ఇవ్వను న్నారుు. కాగా బ్రెజిల్ వేదికగా 2014 సాకర్ వరల్డ్ కప్ టోర్నీ జరగనుంది. నాలుగేళ్లకోసారి నిర్వహించే ఈ పోటీలు 1930లో ప్రారంభవుయ్యూరుు. 2010 టోర్నీకి దక్షిణాఫ్రికా ఆతిథ్యమిచ్చింది.
10.న్యూట్రాన్ బాంబు సృష్టికర్త సావుూ్యల్ వుృతి
న్యూట్రాన్ బాంబును కనుగొన్న సావుూ్యల్ కొహెన్(89) లాస్ ఏంజెల్స్లో నవంబర్ 28నవురణించారు. 1958లో ఆయున ఈ బాంబును కనుగొన్నారు. దీని వల్ల గోడలు, భవనాలకు తక్కువ నష్టం వాటిల్లేది.. కానీ వునుషులు వూత్రం వురణించేవారు. వూనవునిలోని కేంద్రీయు నాడీ వ్యవస్థను తీవ్రంగా దెబ్బతీ స్తుంది. సావుూ్యల్ 1921 జనవరి 25న జన్మించారు.
11.క్షిపణిని విజయువంతంగా ప్రయోగించిన తేజస్
స్వదేశీ పరిజ్ఞానంతో రూపొందించిన తేలికపాటి యుుద్ధ వివూనం (ఎల్సీఏ) తేజస్.. గగనతలం నుంచి గగనత లంలోని లక్ష్యాలను చేధించే ఆర్-73 క్షిపణిని విజయువం తంగా ప్రయోగించింది. వైవూనిక దళంలో తేజస్ను ప్రవేశపెట్టేందుకు ఈ పరీక్ష దోహదం చేస్తుంది. గోవాలోని ఐఎన్ఎస్ హంసలో ఈ ప్రయోగాన్ని నిర్వహించారు.
12.ఇండియన్ ఓపెన్ గోల్ఫ్ విజేత కార్ల్బెర్గ్
స్వీడన్కు చెందిన రికార్డ్ కార్ల్బెర్గ్కు ఇండియన్ ఓపెన్ గోల్ఫ్ టైటిల్ గెలుచుకు న్నాడు. న్యూఢిల్లీలో డిసెంబర్ 5న ముగిసిన పోటీలో కార్ల్బెర్గ్ విజేతగా నిలిచాడు. గత ఏప్రిల్లో జరిగిన సెయిల్ ఓపెన్ టైటిల్ను కూడా కార్ల్బెర్గ్ గెలుచుకున్నాడు.
13.‘మోనర్ వునుష్’కు గోల్డెన్ పీకాక్ అవార్డు
గోవా రాజధాని పనాజీలో 11రోజుల పాటు జరిగిన 41వ భారత అంతర్జాతీయు చలనచిత్రోత్సవం (ఐఎఫ్ఎఫ్ఐ) డిసెంబర్ 2న వుుగిసింది. ఈ ఉత్సవాల్లో 61 దేశాలకు చెందిన 300 చిత్రాలను ప్రదర్శించారు. ప్రారంభ చిత్రంగా బ్రిటన్కు చెందిన వెస్ట్ ఈజ్ వెస్ట్ను, వుుగింపు చిత్రంగా వెస్ట్ ఇన్ ద వెస్ట్ను ప్రదర్శించారు.
ఈ ఉత్సవాల్లో ‘మోనర్ వునుష్’ బెంగాలీ చిత్రం గోల్డెన్ పీకాక్ (బంగారు నెవులి) అవార్డుకు ఎంపికైంది. 19 శతాబ్దపు కవి లాలన్ ఫకీర్ కథ ఆధారంగా బెంగాలీ దర్శకుడు గౌతమ్ ఘోష్ ఈ చిత్రాన్ని రూపొందించారు. అవార్డు కింద * 40 లక్షల నగదును బహుకరించారు. 10 ఏళ్ల తర్వాత భారతీయు చిత్రానికి ఈ పురస్కారం దక్కింది.
ఈ ఉత్సవాల్లో ఇతర అవార్డుల వివరాలు.. జస్ట్ అనెదర్ లవ్స్టోరీ (వెండి నెవులి), ఉత్తవు దర్శకుడు- సుసాన్నేబీర్ (డానిష్ చిత్రం- ఇన్ ఎ బెటర్ వరల్డ్), ఉత్తవు నటుడు- గువెన్ కిరాక్ (టర్కీ చిత్రం-ద క్రాసింగ్), ఉత్తవు నటి- వుగ్దలా (పోలాండ్ చిత్రం-లిటిల్ రోజ్).
ఈ ఉత్సవాన్ని ఇండియూ ఇంటర్నేషనల్ ఫిల్మ్ ఫెస్టివల్గా కూడా వ్యవహరిస్తారు. దీనిని భారత ప్రభుత్వ సవూచార ప్రసార వుంత్రిత్వ శాఖ, ది ఇండియున్ డెరైక్టరేట్ ఆఫ్ ఫిల్మ్ ఫెస్టివల్స్ సంయుుక్తంగా నిర్వహిస్తారుు. ఈ ఉత్సవాలకు ది ఇంటర్నేషనల్ ఫెడరేషన్ ఆఫ్ ఫిల్మ్ ప్రొడ్యూసర్స్ అసోసియేషన్ (ఎఫ్ఐఏపీఎఫ్) గుర్తింపు ఉంది.
భారత అంతర్జాతీయు చలన చిత్రోత్సవం నినాదం వసుధైక కుటుంబం (ది హోల్ వరల్డ్ ఈజ్ వన్ ఫ్యామిలీ). 1952లో భారత అంతర్జాతీయు చలనచిత్రోత్సవం ప్రారంభమైంది.
1975 నుంచి ఈ ఉత్సవాన్ని ప్రతి ఏటా నిర్వహిస్తున్నారు. ఇప్పటి వరకు 40 సార్లు ఈ ఉత్సవాలను నిర్వహించారు.
2004 వరకు ఈ ఉత్సవాలను ప్రతి ఏటా దేశంలోని వివిధ నగరాల్లో నిర్వహించే వారు. కానీ 2004 నుంచి గోవా ఈ ఉత్సవాలకు ఆతిథ్యమిస్తుంది.
2004లో గోవా ప్రభుత్వం స్థాపించిన ఎంటర్టైన్మెంట్ సొసైటీ ఆఫ్ గోవా ఈ ఉత్సవాల నిర్వహణకు నోడల్ ఏజెన్సీగా వ్యవహరిస్తుంది.
సెంట్రల్ బ్యూరో ఆఫ్ ఇన్వెస్టిగేషన్ (సీబీఐ) నూతన డెరైక్టర్గా 1974 బ్యాచ్ ఐపీఎస్ అధికారి అవుర్ ప్రతాప్(ఏపీ) సింగ్ నవంబర్ 30న బాధ్యతలు స్వీకరించారు. అశ్వనీ కువూర్ స్థానంలో నియుమితులైన సింగ్ రెండేళ్లపాటు పదవిలో కొనసాగుతారు.
2.రాష్టప్రతి ప్రతిభా పాటిల్ సిరియూ పర్యటన
భారత రాష్టప్రతి ప్రతిభా పాటిల్ సిరియూలో పర్యటించా రు. ఈ పర్యటనలో ప్రతిభా పాటిల్ ఆ దేశాధ్యక్షుడు బసర్ అల్ అస్సాద్తో సవూవేశవుయ్యూరు. ఈ సందర్భంగా ఇరు దేశాల ఆర్థిక సంబంధాలు, వ్యవసాయుం, ఆరోగ్యం, ఖనిజ వనరులు, విద్యుత్, రవాణా, టెలికవుూ్యనికేషన్లో సహకారం తదితర అంశాలు చర్చకు వచ్చారుు.
భద్రతా వుండలిలో భారత శాశ్వత సభ్యత్వానికి సిరియూ వుద్దతు ప్రకటించింది. 2010-13 వుధ్య కాలంలో సాంస్కృతిక సంబంధాల్లో సహకారం, సిరియూ రేడియో, టీవీ సంస్థ- ప్రసార భారతి వుధ్య, సిరియూ అరబ్ న్యూస్ ఏజెన్సీ- పీటీఐ వుధ్య సహకారానికి సంబంధించి ఇరు దేశాలు ఒక అవగాహనకు వచ్చారుు.
3.మిస్ ఎర్త్ 2010 నికోల్ ఫారియా
భారత్కు చెందిన నికోల్ ఫారియా ‘మిస్ ఎర్త్ 2010’గా ఎంపికయ్యారు. వియత్నాంలోని హాంగర్లో డిసెంబర్ 4న జరిగిన పోటీల్లో బెంగళూరుకు చెందిన 20 ఏళ్ల ఫారియా విజేతగా నిలి చింది. 10 ఏళ్ల క్రితం ప్రారంభమైన ఈపోటీల్లో భారత్కు తొలిసారిగా టైటిల్ దక్కింది.
4.ఫెదరర్కు ఏటీపీ వరల్డ్ టూర్ టైటిల్
ఏటీపీ వరల్డ్ టూర్ ఫైనల్స్ను స్విట్జర్లాం డ్కు చెందిన రోజర్ ఫెదరర్ గెలుచుకు న్నారు. నవంబర్ 29న లండన్లో జరి గిన ఫైనల్లో స్పెరుున్కు చెందిన రఫెల్ నాదల్ను ఓడించాడు. ఫెదరర్ ఐదో సారి ఈ చాంపియున్షిప్ను సాధించాడు.
5.కాంకున్లో వాతావరణ సదస్సు
మెక్సికోలోని కాంకున్లో 16వ ఐక్యరాజ్యసమితి వాతావరణ వూర్పు సదస్సు (యుునెటైడ్ ఫ్రేమ్ వర్క్ కన్వెన్షన్ ఆన్ క్లైమేట్ ఛేంజ్- యుుఎన్ఎఫ్సీసీ) నవంబర్ 29న ప్రారంభమైంది. క్యోటో ప్రోటోకాల్ ప్రకారం కుది రిన మెుదటి నిబద్ధత ఒప్పందం డిసెంబర్ 2012 నాటికి వుుగియునుండడంతో.. సంబంధిత పర్యవసానాలపై సద స్సులో చర్చించనున్నారు.
1997 క్యోటో ప్రోటోకాల్ ప్రకా రం పారిశ్రామిక దేశాలు 2012 నాటికి తవు ఉద్గారాలను 5.2 శాతం తగ్గించాలి. ఈ సదస్సు అటవీ సంబంధ అం శాలు- నిర్మూలన-క్షీణత వల్ల ఉద్గారాల తగ్గింపు వంటి అంశాలపై కూడా దృష్టి సారించనుంది. ఈ సవూవేశానికి 194 దేశాలకు చెందిన ప్రతినిధులు హాజరవుతున్నారు.
6.బ్రహ్మోస్ పరీక్ష విజయువంతం
అత్యాధునిక బ్రహ్మోస్ సూపర్ సోనిక్ క్రూరుుజ్ క్షిపణిని ఒడిశాలోని చాందీ పూర్ నుంచి విజయువంతంగా పరీక్షిం చారు. 8.4 మీటర్ల పొడవుండే ఈ క్షిపణి ధ్వని వేగానికి 2.8 రెట్ల వేగంతో దూసుకె ళ్తుంది. 300 కిలోల పేలుడు పదార్థాలను మోసుకెళ్తూ 290 కిలోమీటర్ల దూరంలోని లక్ష్యాన్ని చేధించగలదు. బ్రహ్మోస్ ను నౌక, వివూనం వంటి భిన్న వేదికల నుంచి ప్రయోగిం చవచ్చు. మెుదటి తరం బ్రహ్మోస్ క్షిపణులను భారతీయు నావిక దళంలో 2005లో ప్రవేశపెట్టారు. ప్రస్తుతం పరీక్షిం చిన క్షిపణి వుూడో తరానికి చెందింది.
7.అణు ఇంధన బ్యాంకుకుఐఏఈఏ ఆమోదం
అణు ఇంధన బ్యాంకు ఏర్పాటుకు సంబంధించిన తీర్మా నాన్ని అంతర్జాతీయ అణు ఇంధన సంస్థ (ఐఏఈఏ) ఆమోదించింది. తీర్మానంపై జరిగిన ఓటింగ్లో.. ఐఏఈఏ పాలకవుండలిలోని 35 దేశాలకుగాను 28దేశాలు తీర్మానా నికి అనుకూలంగా ఓటు వేశారుు. అర్జెంటీనా, బ్రెజిల్, ఈక్వెడార్, దక్షిణాఫ్రికా, టునీషియా, వెనుజులాలు ఓటిం గ్లో పాల్గొనలేదు.
కాగా పాకిస్థాన్ గైర్హాజరరుుంది. అణ్వస్త్ర వ్యాప్తి చెందకుండా ప్రపంచ దేశాలు అణు ఇంధనం పొందేందుకు ఈ బ్యాంకు తోడ్పడుతుంది. రాజకీయ కారణాలతో అణు ఇంధనాన్ని పొందలేని దేశాలు, అణ్వస్త్ర వ్యాప్తి నిరోధాన్ని పాటిస్తున్న దేశాలు ఈ బ్యాంకు నుంచి అణు ఇంధనాన్ని పొందగలుగుతాయి.
8.జీహెచ్ఎంసీకి జేఎన్ఎన్యుుఆర్ఎం అవార్డు
గ్రేటర్ హైదరాబాద్ వుున్సిపల్ కార్పొరేషన్(జీహెచ్ఎంసీ)కు జవహర్లాల్ నెహ్రూ నేషనల్ అర్బన్ రెన్యువల్ మిషన్ (జేఎన్ ఎన్యుుఆర్ఎం) అవార్డు లభించింది. సాలిడ్ వేస్ట్ మేనేజ్ మెంట్లో సాధించిన ప్రగతికిగాను జీహెచ్ఎంసీ ఈ పుర స్కారానికి ఎంపికైంది.
9.2018 సాకర్ ప్రపంచకప్ వేదిక రష్యా
ఫిఫా(సాకర్) ప్రపంచకప్ టోర్నీని 2018లో రష్యా నిర్వ హించనుంది. జురిచ్లో డిసెంబర్ 2న జరిగిన ఫిఫా ఎగ్జిక్యూటివ్ కమిటీ సవూవేశంలో ఈ మేరకు నిర్ణయుం తీసుకున్నారు. అలాగే 2022 ఫిఫా వరల్డ్కప్ టోర్నీని ఖతా ర్లో నిర్వహించాలని కూడా సవూవేశం నిర్ణరుుంచింది. రష్యా, ఖతార్లు తొలిసారి ఈ పోటీలకు ఆతిథ్యం ఇవ్వను న్నారుు. కాగా బ్రెజిల్ వేదికగా 2014 సాకర్ వరల్డ్ కప్ టోర్నీ జరగనుంది. నాలుగేళ్లకోసారి నిర్వహించే ఈ పోటీలు 1930లో ప్రారంభవుయ్యూరుు. 2010 టోర్నీకి దక్షిణాఫ్రికా ఆతిథ్యమిచ్చింది.
10.న్యూట్రాన్ బాంబు సృష్టికర్త సావుూ్యల్ వుృతి
న్యూట్రాన్ బాంబును కనుగొన్న సావుూ్యల్ కొహెన్(89) లాస్ ఏంజెల్స్లో నవంబర్ 28నవురణించారు. 1958లో ఆయున ఈ బాంబును కనుగొన్నారు. దీని వల్ల గోడలు, భవనాలకు తక్కువ నష్టం వాటిల్లేది.. కానీ వునుషులు వూత్రం వురణించేవారు. వూనవునిలోని కేంద్రీయు నాడీ వ్యవస్థను తీవ్రంగా దెబ్బతీ స్తుంది. సావుూ్యల్ 1921 జనవరి 25న జన్మించారు.
11.క్షిపణిని విజయువంతంగా ప్రయోగించిన తేజస్
స్వదేశీ పరిజ్ఞానంతో రూపొందించిన తేలికపాటి యుుద్ధ వివూనం (ఎల్సీఏ) తేజస్.. గగనతలం నుంచి గగనత లంలోని లక్ష్యాలను చేధించే ఆర్-73 క్షిపణిని విజయువం తంగా ప్రయోగించింది. వైవూనిక దళంలో తేజస్ను ప్రవేశపెట్టేందుకు ఈ పరీక్ష దోహదం చేస్తుంది. గోవాలోని ఐఎన్ఎస్ హంసలో ఈ ప్రయోగాన్ని నిర్వహించారు.
12.ఇండియన్ ఓపెన్ గోల్ఫ్ విజేత కార్ల్బెర్గ్
స్వీడన్కు చెందిన రికార్డ్ కార్ల్బెర్గ్కు ఇండియన్ ఓపెన్ గోల్ఫ్ టైటిల్ గెలుచుకు న్నాడు. న్యూఢిల్లీలో డిసెంబర్ 5న ముగిసిన పోటీలో కార్ల్బెర్గ్ విజేతగా నిలిచాడు. గత ఏప్రిల్లో జరిగిన సెయిల్ ఓపెన్ టైటిల్ను కూడా కార్ల్బెర్గ్ గెలుచుకున్నాడు.
13.‘మోనర్ వునుష్’కు గోల్డెన్ పీకాక్ అవార్డు
గోవా రాజధాని పనాజీలో 11రోజుల పాటు జరిగిన 41వ భారత అంతర్జాతీయు చలనచిత్రోత్సవం (ఐఎఫ్ఎఫ్ఐ) డిసెంబర్ 2న వుుగిసింది. ఈ ఉత్సవాల్లో 61 దేశాలకు చెందిన 300 చిత్రాలను ప్రదర్శించారు. ప్రారంభ చిత్రంగా బ్రిటన్కు చెందిన వెస్ట్ ఈజ్ వెస్ట్ను, వుుగింపు చిత్రంగా వెస్ట్ ఇన్ ద వెస్ట్ను ప్రదర్శించారు.
ఈ ఉత్సవాల్లో ‘మోనర్ వునుష్’ బెంగాలీ చిత్రం గోల్డెన్ పీకాక్ (బంగారు నెవులి) అవార్డుకు ఎంపికైంది. 19 శతాబ్దపు కవి లాలన్ ఫకీర్ కథ ఆధారంగా బెంగాలీ దర్శకుడు గౌతమ్ ఘోష్ ఈ చిత్రాన్ని రూపొందించారు. అవార్డు కింద * 40 లక్షల నగదును బహుకరించారు. 10 ఏళ్ల తర్వాత భారతీయు చిత్రానికి ఈ పురస్కారం దక్కింది.
ఈ ఉత్సవాల్లో ఇతర అవార్డుల వివరాలు.. జస్ట్ అనెదర్ లవ్స్టోరీ (వెండి నెవులి), ఉత్తవు దర్శకుడు- సుసాన్నేబీర్ (డానిష్ చిత్రం- ఇన్ ఎ బెటర్ వరల్డ్), ఉత్తవు నటుడు- గువెన్ కిరాక్ (టర్కీ చిత్రం-ద క్రాసింగ్), ఉత్తవు నటి- వుగ్దలా (పోలాండ్ చిత్రం-లిటిల్ రోజ్).
ఈ ఉత్సవాన్ని ఇండియూ ఇంటర్నేషనల్ ఫిల్మ్ ఫెస్టివల్గా కూడా వ్యవహరిస్తారు. దీనిని భారత ప్రభుత్వ సవూచార ప్రసార వుంత్రిత్వ శాఖ, ది ఇండియున్ డెరైక్టరేట్ ఆఫ్ ఫిల్మ్ ఫెస్టివల్స్ సంయుుక్తంగా నిర్వహిస్తారుు. ఈ ఉత్సవాలకు ది ఇంటర్నేషనల్ ఫెడరేషన్ ఆఫ్ ఫిల్మ్ ప్రొడ్యూసర్స్ అసోసియేషన్ (ఎఫ్ఐఏపీఎఫ్) గుర్తింపు ఉంది.
భారత అంతర్జాతీయు చలన చిత్రోత్సవం నినాదం వసుధైక కుటుంబం (ది హోల్ వరల్డ్ ఈజ్ వన్ ఫ్యామిలీ). 1952లో భారత అంతర్జాతీయు చలనచిత్రోత్సవం ప్రారంభమైంది.
1975 నుంచి ఈ ఉత్సవాన్ని ప్రతి ఏటా నిర్వహిస్తున్నారు. ఇప్పటి వరకు 40 సార్లు ఈ ఉత్సవాలను నిర్వహించారు.
2004 వరకు ఈ ఉత్సవాలను ప్రతి ఏటా దేశంలోని వివిధ నగరాల్లో నిర్వహించే వారు. కానీ 2004 నుంచి గోవా ఈ ఉత్సవాలకు ఆతిథ్యమిస్తుంది.
2004లో గోవా ప్రభుత్వం స్థాపించిన ఎంటర్టైన్మెంట్ సొసైటీ ఆఫ్ గోవా ఈ ఉత్సవాల నిర్వహణకు నోడల్ ఏజెన్సీగా వ్యవహరిస్తుంది.
జాతీయాదాయం, వివిధ రంగాలు.. ప్రాధాన్యం
జాతీయాదాయం
ఒక సంవత్సర కాలంలో దేశంలో తయారైన అంతిమ వస్తు సేవల మొత్తం విలువను జాతీయాదాయం అంటారు. స్వాతంత్య్రానికి పూర్వం జాతీయ, తలసరి ఆదాయ అంచ నాలను కొంత మంది వ్యక్తిగతంగా రూపొందించే వారు. ఆయా అంచనాలు శాస్ర్తీయమైనవి కావు. స్వాతంత్య్రానం తరం జాతీయాదాయ అంచనాలను రూపొందించడానికి 1949లో జాతీయాదాయ కమిటీ , 1950 లో కేంద్రగణాంక సంస్థను ఏర్పాటు చేశారు.
ప్రస్తుతం కేంద్రగణాంక సంస్థ 2004-05 ఆధార సంవత్సరంగా జాతీయ, తలసరి ఆదా యాలను అంచనా వేస్తుంది. అభివృద్ధి చేందుతున్న దేశా ల్లో జాతీయాదాయ అంచనాలకు ఉత్పత్తి, ఆదాయ మదిం పు పద్ధతులను ఉపయోగిస్తుండగా.. అభివృద్ధి చెందిన దేశాల్లో ఆదాయ మదింపు, వ్యయ మదింపు పద్ధతులను అనుసరిస్తున్నారు. 2008-09లో స్థిర ధరల వద్ద (2004- 05) ఉత్పత్తి కారకాల పంపిణీ దృష్ట్యా జాతీయాదాయాన్ని * 41,54,973 కోట్లుగా కేంద్ర గణాంక సంస్థ అంచనా వేసింది.
జాతీయాదాయంలో వివిధ రంగాలు:
స్వాతంత్య్రానంతరం నికర దేశీయోత్పత్తిలో ప్రాథమిక రంగం వాటా(వ్యవసాయ రంగం ప్రాథమిక రంగంలో కీలకమైంది) 1960-61లో గరిష్టంగా 56.6 శాతం.కాగా కనిష్టంగా 2008-09లో 15.7 శాతం. తర్వాతి కాలంలో ఈ రంగం వాటాలో తగ్గుదల గమనించవచ్చు.1960-61లో నికర దేశీయోత్పత్తిలో వ్యవసాయ రంగం వాటా 54 శాతం కాగా 2008-09లో 13.2 శాతానికి పడిపోయింది.
వ్యవ సాయ రంగం వాటా గత 50 సంవత్సరాల కాలంలో తగ్గిన ప్పటికీ.. తగ్గుదలలో స్థిరత్వం కన్పించలేదు. ప్రణాళికబద్ధ ఆర్థిక ప్రగతి ప్రారంభమైన మొదట్లో నికర దేశీయోత్పత్తిలో వ్యవసాయ రంగం వాటా తగ్గుదల ఎటువంటి నిర్మాణా త్మక మార్పును సూచించలేదు. ఈరంగం ప్రాథాన్యం తగ్గ డానికి రుతుపవనాల అననుకూలతను కూడా కారణంగా పేర్కొనవచ్చు.
ఇటీవల కాలంలో భారత ఆర్థిక వ్యవస్థలో అనేక నిర్మా ణాత్మక మార్పులు చోటుచేసుకున్నాయి. రవాణా, వాణి జ్యం, బ్యాంకింగ్, ఇన్సూరెన్స్, ఇతర సేవా కార్యకలాపా లు వ్యవసాయ రంగం కంటే వేగంగా వృద్ధి సాధించాయి. ఇప్పటికీ జాతీయాదాయ పెరుగుదలకు వ్యవసాయ రంగమే కీలకం. ప్రాథమిక రంగంలో వ్యవసాయ అనుబం ధ రంగాలైన అడవులు, చేపలవేట, పశుపోషణ, మైనింగ్ రంగాలుంటాయి. ఫిషింగ్ రంగం వాటా నికర దేశీయో త్పత్తిలో 1శాతం ఉండగా అడవులవాటా 1.3 నుంచి 1.7 శాతానికి పెరిగింది. 2009-10లో వ్యవసాయం, అడవు లు, చేపలవేట రుణాత్మక వృద్ధి (-0.2)ని నమోదు చేసు కోగా మైనింగ్, క్వారియింగ్లు 8.7 శాతం వృద్ధిని సాధిం చాయి.
ద్వితీయ రంగంలో అత్యంత కీలకమైంది తయారీ రంగం. జాతీయాదాయ అంచనాలకు ఈ రంగాన్ని రిజిస్టర్ అయిన, రిజిస్టర్ కానీ వాటిగా వర్గీకరిస్తారు. రిజిస్టర్ అయిన తయారీ రంగ యూనిట్లు నికర ఉత్పత్తిలో పెరుగు దల ఎక్కువగా ఉండి నికర దేశీయోత్పత్తిలో ఈ యూనిట్ల వాటా గణనీయంగా పెరిగింది. 1990లలో సంఘటిత పారిశ్రామిక వాటా తగ్గింది. రిజిస్టర్ కానీ తయారీ రంగం లో ఉపాధి కల్పన ఎక్కువ ఉండడంతో 1970-80 లలో ఈ రంగం కొన్ని ప్రోత్సాహకాలను పొందింది.
1990లలో సరళీకృత ఆర్థిక విధానాల నేపథ్యంలో తయారీ రంగ ప్రాధాన్యం తగ్గింది. ద్వితీయ రంగం కార్య కలాపాలైన విద్యుత్, గ్యాస్, నీటి సరఫరా సాపేక్షికంగా చిన్నవి. వీటి కంటే నిర్మాణ రంగం సుమారు నాలుగు రెట్లు పెద్దది. 1950లలో ఈ రంగం వాటా నికర దేశీయోత్పత్తిలో 4 శాతం కాగా.. గత రెండు దశాబ్దలుగా వాటా సగటున 5.5 శాతం. 2008-09లో తయారీ రంగం 8.9 శాతం వృద్ధి సాధించగా.. నిర్మాణ రంగం 6.5 శాతం వృద్ధి నమోదు చేసుకుంది.
తృతీయ రంగంలోని వాణిజ్యం, రవాణా, సమాచార రంగాలు ప్రణాళిక యుగంలో స్థిరమైన వృద్ధి నమోదు చేసుకున్నాయి. ఫైనాన్సింగ్, ఇన్సూరెన్స్ కార్యకలాపాలు వేగంగా వృద్ధి సాధించాయి. రియల్ ఎస్టేట్ రంగం వాటా లో పెరుగుదల గణనీయంగా ఉండగా.. ప్రభుత్వ రంగం స్థిరమైన వృద్ధిని సాధించింది. 2009-10లో వాణిజ్యం, హోటళ్లు, రెస్టారెంట్లలో వృద్ధి 8.8 శాతంకాగా ఫైనాన్సింగ్, ఇన్సూరెన్స్, రియల్ ఎస్టేట్, వాణిజ్య సేవలు 9.9 శాతం, కమ్యూనిటీ, సాంఘిక, వ్యక్తిగత సేవలు 8.2 శాతం వృద్ధి సాధించాయి.
జాతీయాదాయ లెక్కల ప్రాధాన్యం:
జాతీయాదాయ అంచనాలు ఒకదేశ ఆర్థిక వ్యవస్థకు కొల మానంగా ఉపకరిస్తాయి. ఈ అంచనాలలో కొన్ని సమస్య లు ఎదురవుతున్నాయి. గ్రామీణ ప్రాంతాలలో ఇప్పటికీ వస్తు మార్పిడి పద్ధతి అమలులో ఉన్నందువల్ల అనేక వస్తు సేవల విలువలు లెక్కించడం కష్టతరమైంది.
మార్షల్ అనే ఆర్థికవేత్త ఉత్పిత్తి కారకాల పరంగా జాతీ యాదాన్ని అంచనావేయగా.. పిగూ అనే మరో ఆర్థికవేత్త ఆదాయాన్ని ద్రవ్యరూపంలో అంచనా వేస్తే జాతీయాదా యం అవుతుందని భావించారు.
భారతదేశంలో ప్రణాళికా బద్ధ్దమైన ఆర్థిక ప్రగతి 1951లో ప్రారంభమైంది. జాతీయాదాయ అంచనాలను బట్టి ప్రణాళికలలో సాధించాల్సిన ఆర్థిక లక్ష్యాలను నిర్ణ యించడం జరుగుతుంది. స్థూల ఆర్థిక విధానాలకు ఈ అంచనాలు ఉపకరిస్తాయి.
ఆర్థిక వ్యవస్థలో వివిధ రంగాల ప్రగతిని తెలుసుకోవ డానికి జాతీయాదాయ గణాంకాలు ఉపకరిస్తాయి. స్వాతంత్య్రం వచ్చిన సమయంలో దేశ జాతీయ ఆదాయం లో సగానికిపైగా వాటా కల్గిన వ్యవసాయరంగం తర్వాత కాలంలో ప్రాధాన్యత కోల్పోయి ద్వితీయ, తృతీయ రంగా ల వాటా పెరిగింది. శ్రామికుల సంఖ్యతో పోల్చినప్పుడు ఏ రంగంలో ఉత్పాదకత తక్కువగా ఉంటుందో ఆవిధం గా ఉండటానికి కారణాలను అన్వేషించి వాటి నివారణకు తగిన విధానాలు రూపొందించాలంటే జాతీయాదాయ అంచనాలు అవసరం.
ఆర్థికాభివృద్ధి సూచికగా తలసరి ఆదాయాన్ని ప్రాతి పదికగా తీసుకోవచ్చు. తలసరి ఆదాయ ప్రాతిపదికగానే ఆయా దేశాలను అభివృద్ధి చెందిన, చెందుతున్న దేశాలుగా వర్గీకరిస్తారు. ప్రజల జీవన ప్రమాణాన్ని తెలుసుకోవచ్చు.
జాతీయాదాయ పెరుగుదల రేటు జనాభా పెరుగు దల కంటే ఎక్కువగా ఉన్నట్లయితే ప్రజల జీవన ప్రమా ణం పెరిగిందని భావించవచ్చు.
పంచవర్ష ప్రణాళికలు రూపొందించే క్రమంలో జాతీ య, తలసరి ఆదాయాల వృద్ధి లక్ష్యం, పొదుపు, పెట్టుబ డుల లక్ష్యం, వినియోగదారుల ఉత్పత్తి లక్ష్యం, ఐసీఓఆర్ (ఇంక్రిమెంటల్ క్యాపిటల్ అవుట్పుట్ రేషియో) లక్ష్యాన్ని నిర్ణయించుకుంటారు. జాతీయాదాయ అంచనాల వల్ల ప్రణాళికలు విజయవంతమయ్యాయో లేదో తెలుసు కోవ చ్చు. ప్రభుత్వం వివిధ శాఖలకు సంబంధించి విధాన నిర్ణ యాలు చేపట్టడానికి కూడా ఈ గణాంకాలు ఉపకరిస్తాయి.
జాతీయాదాయాన్ని నిర్ణయించే కారకాలు
జాతీయాదాయ, తలసరి ఆదాయాల పెరుగుదల ప్రజల జీవన ప్రమాణాల్ని మెరుగుపరుస్తుంది.
జాతీయాదాయ పెరుగుదల కింది కారకాలపై ఆధా రపడి ఉంటుంది.
సహజ వనరులు:
ఖనిజాల లభ్యత, నాణ్యత, విద్యుత్ ఆధారాలు(బొగ్గు, నీరు). ప్రోత్సాహకర వాతావరణం, సాయిల్ ఫెర్టిలిటీ జాతీయాదాయాన్ని పెంపొందించే కారకాలు.
మానవ వనరులు:
సహజ వనరులు, మూలధన వనరులు వినియోగం మా నవ వనరుల నాణ్యతపై ఆధారపడి ఉంటుంది. శ్రామిక శక్తి ఉత్పాదకత ప్రత్యక్షంగా ఆధారపడే అంశాలు..
ఆరోగ్యం, శక్తి, విద్య, వయసు, నేర్పరితనం
పని గంటలు, నియమాలు
పారిశ్రామిక సంబంధాలలో భాగంగా యాజమాన్యం, శ్రామికుల మధ్య సహకారం
మూలధన పరికరాల నాణ్యత
తగిన వేతనాలు లభించే పరిశ్రమలో పాలుపంచుకునే జనాభా
ఉత్పత్తి కారకాలను సంఘటిత పరచడం:
అధిక జాతీయాదాయ సాధనకు దోహదం చేసే అంశాలు..
ఉపాధి లేని శ్రామికులను వినియోగించుకోవడం లేదా తక్కువ ఉత్పాదకత రంగాల నుంచి ఎక్కువ ఉత్పాద కత రంగాలకు శ్రామికుల బదిలీ.
ఉత్పత్తి కారకాల మధ్య సమన్వయం
మూలధన పరికరాలను అభిలషణీయంగా వినియో గించుకోవడం.
జనాభా పరిమాణం లేదా విదేశీ వాణి జ్య ప్రగతి:
చిన్న దేశాల్లో స్వదేశీ మార్కెట్ పరిధి స్వల్పంకావడంతో.. సంస్థల లాభదాయకత తక్కువగా ఉంటోంది. దాంతో పెద్ద తరహ ఉత్పత్తి వల్ల పొందే ప్రయోజనాలను పొంద లేక పోతున్నాయి. విదేశీ వాణిజ్య అవకాశాలను విస్తృత పరచుకున్నట్లయితే ఆర్థిక వృద్ధి సాధించడానికి ఎక్కువ అవకాశాలుంటాయి.
రాజకీయ వ్యవస్థ:
దేశంలో స్థిరమైన, సమర్థమైన రాజకీయ వ్యవస్థ ఉంటే వాణిజ్యం రంగం వృద్ధి బాటలో పయనిస్తుంది. రాజకీయ ఆస్థిరత వల్ల వనరుల వినియోగం తగ్గి జాతీయాదాయ వృద్ధి కుంటుపడుతుంది.
సాంకేతిక పరిజ్ఞానం, అవస్థాపనా సౌకర్యాలు:
అవస్థాపనా సౌకర్యాలు ముఖ్యంగా సమాచారం, విత్త సంస్థలు విద్య, పరిశోధనా సంస్థలు ఆర్ధిక వ్యవస్థలో సమ ర్థత పెంచడానికి దోహదపడి జాతీయాదాయ పెరుగుద లకు దారితీస్తాయి.
ముఖ్యాంశాలు:
ఒక సంవత్సర కాలంలో దేశంలో తయారైన అంతిమ వస్తు సేవల మొత్తం విలువను జాతీయాదాయం అంటారు.
2008-09లో స్థిర ధరల వద్ద (2004-05) ఉత్పత్తి కారకాల పంపిణీ దృష్ట్యా జాతీయాదాయాన్ని *41,54,973 కోట్లుగా కేంద్ర గణాంక సంస్థ అంచనా వేసింది.
1960-61లో నికర దేశీయోత్పత్తిలో వ్యవసాయ రంగం వాటా 54 శాతం కాగా 2008-09లో 13.2 శాతానికి పడిపోయింది.
జాతీయాదాయ అంచనాలు ఒకదేశ ఆర్థిక వ్యవస్థకు కొలమానంగా ఉపకరిస్తాయి.
జాతీయాదాయ అంచనాలను బట్టి ప్రణాళికలలో సాధించాల్సిన ఆర్థిక లక్ష్యాలను నిర్ణయించడం జరుగుతుంది. స్థూల ఆర్థిక విధానాలకు ఈ అంచనాలు ఉపకరిస్తాయి.
ఆర్థికాభివృద్ధి సూచికగా తలసరి ఆదాయాన్ని ప్రాతిపదికగా తీసుకోవచ్చు. తలసరి ఆదాయ ప్రాతిపదికగానే ఆయా దేశాలను అభివృద్ధి చెందిన, చెందుతున్న దేశాలుగా వర్గీకరిస్తారు.
ఎక్స్పెక్టెడ్ కొశ్చన్స్
జాతీయాదాయంలో వివిధ రంగాల వాటాలో మార్పులను తెలపండి?
జాతీయాదాయాన్ని నిర్ణయించే కారకాలను తెలిపి, జాతీయాదాయ లెక్కింపు ప్రాధాన్యత వివరించండి?
జాతీయాదాయంలోని వివిధ భావనలు?
భారత ఆర్థిక వ్యవస్థలో చోటుచేసుకున్న నిర్మాణాత్మక మార్పులను తెలపండి?
జాతీయాదాయం, మానవ వికాసం మధ్య ఉన్న సంబంధాన్ని తెలపండి?
భారత ఆర్థికాభివృద్ధిలో శ్రామికశక్తి పాత్ర?
ఒక సంవత్సర కాలంలో దేశంలో తయారైన అంతిమ వస్తు సేవల మొత్తం విలువను జాతీయాదాయం అంటారు. స్వాతంత్య్రానికి పూర్వం జాతీయ, తలసరి ఆదాయ అంచ నాలను కొంత మంది వ్యక్తిగతంగా రూపొందించే వారు. ఆయా అంచనాలు శాస్ర్తీయమైనవి కావు. స్వాతంత్య్రానం తరం జాతీయాదాయ అంచనాలను రూపొందించడానికి 1949లో జాతీయాదాయ కమిటీ , 1950 లో కేంద్రగణాంక సంస్థను ఏర్పాటు చేశారు.
ప్రస్తుతం కేంద్రగణాంక సంస్థ 2004-05 ఆధార సంవత్సరంగా జాతీయ, తలసరి ఆదా యాలను అంచనా వేస్తుంది. అభివృద్ధి చేందుతున్న దేశా ల్లో జాతీయాదాయ అంచనాలకు ఉత్పత్తి, ఆదాయ మదిం పు పద్ధతులను ఉపయోగిస్తుండగా.. అభివృద్ధి చెందిన దేశాల్లో ఆదాయ మదింపు, వ్యయ మదింపు పద్ధతులను అనుసరిస్తున్నారు. 2008-09లో స్థిర ధరల వద్ద (2004- 05) ఉత్పత్తి కారకాల పంపిణీ దృష్ట్యా జాతీయాదాయాన్ని * 41,54,973 కోట్లుగా కేంద్ర గణాంక సంస్థ అంచనా వేసింది.
జాతీయాదాయంలో వివిధ రంగాలు:
స్వాతంత్య్రానంతరం నికర దేశీయోత్పత్తిలో ప్రాథమిక రంగం వాటా(వ్యవసాయ రంగం ప్రాథమిక రంగంలో కీలకమైంది) 1960-61లో గరిష్టంగా 56.6 శాతం.కాగా కనిష్టంగా 2008-09లో 15.7 శాతం. తర్వాతి కాలంలో ఈ రంగం వాటాలో తగ్గుదల గమనించవచ్చు.1960-61లో నికర దేశీయోత్పత్తిలో వ్యవసాయ రంగం వాటా 54 శాతం కాగా 2008-09లో 13.2 శాతానికి పడిపోయింది.
వ్యవ సాయ రంగం వాటా గత 50 సంవత్సరాల కాలంలో తగ్గిన ప్పటికీ.. తగ్గుదలలో స్థిరత్వం కన్పించలేదు. ప్రణాళికబద్ధ ఆర్థిక ప్రగతి ప్రారంభమైన మొదట్లో నికర దేశీయోత్పత్తిలో వ్యవసాయ రంగం వాటా తగ్గుదల ఎటువంటి నిర్మాణా త్మక మార్పును సూచించలేదు. ఈరంగం ప్రాథాన్యం తగ్గ డానికి రుతుపవనాల అననుకూలతను కూడా కారణంగా పేర్కొనవచ్చు.
ఇటీవల కాలంలో భారత ఆర్థిక వ్యవస్థలో అనేక నిర్మా ణాత్మక మార్పులు చోటుచేసుకున్నాయి. రవాణా, వాణి జ్యం, బ్యాంకింగ్, ఇన్సూరెన్స్, ఇతర సేవా కార్యకలాపా లు వ్యవసాయ రంగం కంటే వేగంగా వృద్ధి సాధించాయి. ఇప్పటికీ జాతీయాదాయ పెరుగుదలకు వ్యవసాయ రంగమే కీలకం. ప్రాథమిక రంగంలో వ్యవసాయ అనుబం ధ రంగాలైన అడవులు, చేపలవేట, పశుపోషణ, మైనింగ్ రంగాలుంటాయి. ఫిషింగ్ రంగం వాటా నికర దేశీయో త్పత్తిలో 1శాతం ఉండగా అడవులవాటా 1.3 నుంచి 1.7 శాతానికి పెరిగింది. 2009-10లో వ్యవసాయం, అడవు లు, చేపలవేట రుణాత్మక వృద్ధి (-0.2)ని నమోదు చేసు కోగా మైనింగ్, క్వారియింగ్లు 8.7 శాతం వృద్ధిని సాధిం చాయి.
ద్వితీయ రంగంలో అత్యంత కీలకమైంది తయారీ రంగం. జాతీయాదాయ అంచనాలకు ఈ రంగాన్ని రిజిస్టర్ అయిన, రిజిస్టర్ కానీ వాటిగా వర్గీకరిస్తారు. రిజిస్టర్ అయిన తయారీ రంగ యూనిట్లు నికర ఉత్పత్తిలో పెరుగు దల ఎక్కువగా ఉండి నికర దేశీయోత్పత్తిలో ఈ యూనిట్ల వాటా గణనీయంగా పెరిగింది. 1990లలో సంఘటిత పారిశ్రామిక వాటా తగ్గింది. రిజిస్టర్ కానీ తయారీ రంగం లో ఉపాధి కల్పన ఎక్కువ ఉండడంతో 1970-80 లలో ఈ రంగం కొన్ని ప్రోత్సాహకాలను పొందింది.
1990లలో సరళీకృత ఆర్థిక విధానాల నేపథ్యంలో తయారీ రంగ ప్రాధాన్యం తగ్గింది. ద్వితీయ రంగం కార్య కలాపాలైన విద్యుత్, గ్యాస్, నీటి సరఫరా సాపేక్షికంగా చిన్నవి. వీటి కంటే నిర్మాణ రంగం సుమారు నాలుగు రెట్లు పెద్దది. 1950లలో ఈ రంగం వాటా నికర దేశీయోత్పత్తిలో 4 శాతం కాగా.. గత రెండు దశాబ్దలుగా వాటా సగటున 5.5 శాతం. 2008-09లో తయారీ రంగం 8.9 శాతం వృద్ధి సాధించగా.. నిర్మాణ రంగం 6.5 శాతం వృద్ధి నమోదు చేసుకుంది.
తృతీయ రంగంలోని వాణిజ్యం, రవాణా, సమాచార రంగాలు ప్రణాళిక యుగంలో స్థిరమైన వృద్ధి నమోదు చేసుకున్నాయి. ఫైనాన్సింగ్, ఇన్సూరెన్స్ కార్యకలాపాలు వేగంగా వృద్ధి సాధించాయి. రియల్ ఎస్టేట్ రంగం వాటా లో పెరుగుదల గణనీయంగా ఉండగా.. ప్రభుత్వ రంగం స్థిరమైన వృద్ధిని సాధించింది. 2009-10లో వాణిజ్యం, హోటళ్లు, రెస్టారెంట్లలో వృద్ధి 8.8 శాతంకాగా ఫైనాన్సింగ్, ఇన్సూరెన్స్, రియల్ ఎస్టేట్, వాణిజ్య సేవలు 9.9 శాతం, కమ్యూనిటీ, సాంఘిక, వ్యక్తిగత సేవలు 8.2 శాతం వృద్ధి సాధించాయి.
జాతీయాదాయ లెక్కల ప్రాధాన్యం:
జాతీయాదాయ అంచనాలు ఒకదేశ ఆర్థిక వ్యవస్థకు కొల మానంగా ఉపకరిస్తాయి. ఈ అంచనాలలో కొన్ని సమస్య లు ఎదురవుతున్నాయి. గ్రామీణ ప్రాంతాలలో ఇప్పటికీ వస్తు మార్పిడి పద్ధతి అమలులో ఉన్నందువల్ల అనేక వస్తు సేవల విలువలు లెక్కించడం కష్టతరమైంది.
మార్షల్ అనే ఆర్థికవేత్త ఉత్పిత్తి కారకాల పరంగా జాతీ యాదాన్ని అంచనావేయగా.. పిగూ అనే మరో ఆర్థికవేత్త ఆదాయాన్ని ద్రవ్యరూపంలో అంచనా వేస్తే జాతీయాదా యం అవుతుందని భావించారు.
భారతదేశంలో ప్రణాళికా బద్ధ్దమైన ఆర్థిక ప్రగతి 1951లో ప్రారంభమైంది. జాతీయాదాయ అంచనాలను బట్టి ప్రణాళికలలో సాధించాల్సిన ఆర్థిక లక్ష్యాలను నిర్ణ యించడం జరుగుతుంది. స్థూల ఆర్థిక విధానాలకు ఈ అంచనాలు ఉపకరిస్తాయి.
ఆర్థిక వ్యవస్థలో వివిధ రంగాల ప్రగతిని తెలుసుకోవ డానికి జాతీయాదాయ గణాంకాలు ఉపకరిస్తాయి. స్వాతంత్య్రం వచ్చిన సమయంలో దేశ జాతీయ ఆదాయం లో సగానికిపైగా వాటా కల్గిన వ్యవసాయరంగం తర్వాత కాలంలో ప్రాధాన్యత కోల్పోయి ద్వితీయ, తృతీయ రంగా ల వాటా పెరిగింది. శ్రామికుల సంఖ్యతో పోల్చినప్పుడు ఏ రంగంలో ఉత్పాదకత తక్కువగా ఉంటుందో ఆవిధం గా ఉండటానికి కారణాలను అన్వేషించి వాటి నివారణకు తగిన విధానాలు రూపొందించాలంటే జాతీయాదాయ అంచనాలు అవసరం.
ఆర్థికాభివృద్ధి సూచికగా తలసరి ఆదాయాన్ని ప్రాతి పదికగా తీసుకోవచ్చు. తలసరి ఆదాయ ప్రాతిపదికగానే ఆయా దేశాలను అభివృద్ధి చెందిన, చెందుతున్న దేశాలుగా వర్గీకరిస్తారు. ప్రజల జీవన ప్రమాణాన్ని తెలుసుకోవచ్చు.
జాతీయాదాయ పెరుగుదల రేటు జనాభా పెరుగు దల కంటే ఎక్కువగా ఉన్నట్లయితే ప్రజల జీవన ప్రమా ణం పెరిగిందని భావించవచ్చు.
పంచవర్ష ప్రణాళికలు రూపొందించే క్రమంలో జాతీ య, తలసరి ఆదాయాల వృద్ధి లక్ష్యం, పొదుపు, పెట్టుబ డుల లక్ష్యం, వినియోగదారుల ఉత్పత్తి లక్ష్యం, ఐసీఓఆర్ (ఇంక్రిమెంటల్ క్యాపిటల్ అవుట్పుట్ రేషియో) లక్ష్యాన్ని నిర్ణయించుకుంటారు. జాతీయాదాయ అంచనాల వల్ల ప్రణాళికలు విజయవంతమయ్యాయో లేదో తెలుసు కోవ చ్చు. ప్రభుత్వం వివిధ శాఖలకు సంబంధించి విధాన నిర్ణ యాలు చేపట్టడానికి కూడా ఈ గణాంకాలు ఉపకరిస్తాయి.
జాతీయాదాయాన్ని నిర్ణయించే కారకాలు
జాతీయాదాయ, తలసరి ఆదాయాల పెరుగుదల ప్రజల జీవన ప్రమాణాల్ని మెరుగుపరుస్తుంది.
జాతీయాదాయ పెరుగుదల కింది కారకాలపై ఆధా రపడి ఉంటుంది.
సహజ వనరులు:
ఖనిజాల లభ్యత, నాణ్యత, విద్యుత్ ఆధారాలు(బొగ్గు, నీరు). ప్రోత్సాహకర వాతావరణం, సాయిల్ ఫెర్టిలిటీ జాతీయాదాయాన్ని పెంపొందించే కారకాలు.
మానవ వనరులు:
సహజ వనరులు, మూలధన వనరులు వినియోగం మా నవ వనరుల నాణ్యతపై ఆధారపడి ఉంటుంది. శ్రామిక శక్తి ఉత్పాదకత ప్రత్యక్షంగా ఆధారపడే అంశాలు..
ఆరోగ్యం, శక్తి, విద్య, వయసు, నేర్పరితనం
పని గంటలు, నియమాలు
పారిశ్రామిక సంబంధాలలో భాగంగా యాజమాన్యం, శ్రామికుల మధ్య సహకారం
మూలధన పరికరాల నాణ్యత
తగిన వేతనాలు లభించే పరిశ్రమలో పాలుపంచుకునే జనాభా
ఉత్పత్తి కారకాలను సంఘటిత పరచడం:
అధిక జాతీయాదాయ సాధనకు దోహదం చేసే అంశాలు..
ఉపాధి లేని శ్రామికులను వినియోగించుకోవడం లేదా తక్కువ ఉత్పాదకత రంగాల నుంచి ఎక్కువ ఉత్పాద కత రంగాలకు శ్రామికుల బదిలీ.
ఉత్పత్తి కారకాల మధ్య సమన్వయం
మూలధన పరికరాలను అభిలషణీయంగా వినియో గించుకోవడం.
జనాభా పరిమాణం లేదా విదేశీ వాణి జ్య ప్రగతి:
చిన్న దేశాల్లో స్వదేశీ మార్కెట్ పరిధి స్వల్పంకావడంతో.. సంస్థల లాభదాయకత తక్కువగా ఉంటోంది. దాంతో పెద్ద తరహ ఉత్పత్తి వల్ల పొందే ప్రయోజనాలను పొంద లేక పోతున్నాయి. విదేశీ వాణిజ్య అవకాశాలను విస్తృత పరచుకున్నట్లయితే ఆర్థిక వృద్ధి సాధించడానికి ఎక్కువ అవకాశాలుంటాయి.
రాజకీయ వ్యవస్థ:
దేశంలో స్థిరమైన, సమర్థమైన రాజకీయ వ్యవస్థ ఉంటే వాణిజ్యం రంగం వృద్ధి బాటలో పయనిస్తుంది. రాజకీయ ఆస్థిరత వల్ల వనరుల వినియోగం తగ్గి జాతీయాదాయ వృద్ధి కుంటుపడుతుంది.
సాంకేతిక పరిజ్ఞానం, అవస్థాపనా సౌకర్యాలు:
అవస్థాపనా సౌకర్యాలు ముఖ్యంగా సమాచారం, విత్త సంస్థలు విద్య, పరిశోధనా సంస్థలు ఆర్ధిక వ్యవస్థలో సమ ర్థత పెంచడానికి దోహదపడి జాతీయాదాయ పెరుగుద లకు దారితీస్తాయి.
ముఖ్యాంశాలు:
ఒక సంవత్సర కాలంలో దేశంలో తయారైన అంతిమ వస్తు సేవల మొత్తం విలువను జాతీయాదాయం అంటారు.
2008-09లో స్థిర ధరల వద్ద (2004-05) ఉత్పత్తి కారకాల పంపిణీ దృష్ట్యా జాతీయాదాయాన్ని *41,54,973 కోట్లుగా కేంద్ర గణాంక సంస్థ అంచనా వేసింది.
1960-61లో నికర దేశీయోత్పత్తిలో వ్యవసాయ రంగం వాటా 54 శాతం కాగా 2008-09లో 13.2 శాతానికి పడిపోయింది.
జాతీయాదాయ అంచనాలు ఒకదేశ ఆర్థిక వ్యవస్థకు కొలమానంగా ఉపకరిస్తాయి.
జాతీయాదాయ అంచనాలను బట్టి ప్రణాళికలలో సాధించాల్సిన ఆర్థిక లక్ష్యాలను నిర్ణయించడం జరుగుతుంది. స్థూల ఆర్థిక విధానాలకు ఈ అంచనాలు ఉపకరిస్తాయి.
ఆర్థికాభివృద్ధి సూచికగా తలసరి ఆదాయాన్ని ప్రాతిపదికగా తీసుకోవచ్చు. తలసరి ఆదాయ ప్రాతిపదికగానే ఆయా దేశాలను అభివృద్ధి చెందిన, చెందుతున్న దేశాలుగా వర్గీకరిస్తారు.
ఎక్స్పెక్టెడ్ కొశ్చన్స్
జాతీయాదాయంలో వివిధ రంగాల వాటాలో మార్పులను తెలపండి?
జాతీయాదాయాన్ని నిర్ణయించే కారకాలను తెలిపి, జాతీయాదాయ లెక్కింపు ప్రాధాన్యత వివరించండి?
జాతీయాదాయంలోని వివిధ భావనలు?
భారత ఆర్థిక వ్యవస్థలో చోటుచేసుకున్న నిర్మాణాత్మక మార్పులను తెలపండి?
జాతీయాదాయం, మానవ వికాసం మధ్య ఉన్న సంబంధాన్ని తెలపండి?
భారత ఆర్థికాభివృద్ధిలో శ్రామికశక్తి పాత్ర?
ఆంధ్రప్రదేశ్లో భూ సంస్కరణలకు సంబంధించిన ప్రధాన చట్టాలు? | ||
|
జాతీయాదాయ భావనలు.. శ్రామికశక్తి లక్షణాలు
జాతీయాదాయ భావనలు.. శ్రామికశక్తి లక్షణాలు | |
|
కరెంట్ అఫైర్స్-డిసెంబర్ -2010 సంచిక 4
|
విజయూనికి కీలకం.. జనరల్ ఎస్సే
విజయూనికి కీలకం.. జనరల్ ఎస్సే
గ్రూప్-1 మెయిన్స్లో మిగిలిన విభాగాల కంటే భిన్నమైంది జనరల్ ఎస్సే.. గత ఫలితాలను విశ్లేషిస్తే..తుది విజేతలను నిర్ణయించడంలో ఈ విభాగమే కీలకమనే విషయుం అవగతవువుతుంది.. అభ్యర్థిలోని సృజనాత్మకత, సంపూర్ణ విషయావగాహన, వర్తవూన అంశాలపై పట్టు వంటి అంశాలను పరీక్షించడానికి ఉద్దేశించిన .. ఈ విభాగమే.. గ్రూప్-1లో విజయూనికి కీలకం.. పక్కా ప్రణాళిక, భిన్న కోణాల్లోంచి విషయూన్ని ప్రెజెంట్ చేసే చతురత ఉంటే ఈ పేపర్లో చక్కని స్కోరు సాధించవచ్చు.
ఇందులో ఒక్కో విభాగం నుంచి మూడు ప్రశ్నలు అడుగు తారు. వాటిలో ఒక్క ప్రశ్నకు వూత్రమేసమాధానం రాయాలి. అంటే మొత్తం మీద మూడు వ్యాసరూప ప్రశ్నల కు సమాధానం ఇవ్వాల్సి ఉంటుంది. ఒక్కో ప్రశ్నకు 50 వూర్కులు కేటారుుంచారు. గతంలో మూడు గంటల సమయంలో కేవలం ఒక వ్యాసరూప ప్రశ్నకు సవూధానం ఇస్తే సరిపోయేది. ప్రస్తుత విధానంలో అంతే సవుయుంలో మూడు ప్రశ్నలకు సవూధానాలు రాయాల్సి ఉంటుంది. అందువల్ల అభ్యర్థులు ప్రిపరేషన్ నుంచే ఈ పేపర్ను సరికొత్త దృక్కోణంలో చూడాలి.
గత గ్రూప్-1 పేపర్లో వివిధ పేపర్లలో అభ్యర్థులు పొందిన మార్కులను పరిశీలిస్తే.. మిగతా పేపర్లతో పోల్చి తే ఎస్సే పేపర్ స్కోరింగ్ తీరులో చాలా వ్యత్యాసాన్ని గవు నించవచ్చు. ఈ విభాగంలో 80-120 స్థాయిలో మార్కు లు సాధించిన వారు చాలా మంది ఉన్నారు. అదే సవు యుంలో 40 నుంచి 50 మార్కులు మాత్రమే సాధించిన అభ్యర్థులు కూడా ఉన్నారు. దీన్ని బట్టి గత గ్రూప్-1 విజే తలను నిర్ణరుుంచడంలో ఈ విభాగం కీలక పాత్ర పోషిం చిందనే విషయుం స్పష్టవువుతుంది. కాబట్టి అభ్యర్థులు ఈ విభాగం ప్రిపరేషన్ విషయుంలో జాగ్రత్తగా ఉండాలి. ఎటు వంటి నిర్లక్ష్యానికి తావు లేకుండా సంప్రదాయు పద్ధతులకు బదులు.. సాంకేతికంగా, శాస్ర్తీయమైన ప్రిపరేషన్ కొనసా గించాలి.
గతంలో ఉన్న వుూడు గంటల వ్యవధిలో ఒక వ్యాసం రాసేటప్పుడు.. దానికి సంబంధించిన వివరణ, సుదీర్ఘ పరిచయుం ఇచ్చేవారు. అంతేకాకుండా వ్యాసం నేపథ్యాని కి, వుుగింపునకు తగిన ప్రాధాన్యం కల్పించేవారు.గంటకు ఒక్క వ్యాసం రాయూల్సిన ప్రస్తుత విధానంలో.. ఈ తరహా విధానానికి స్వస్తి పలకడమే మేలు. అభ్యర్థిలోని సృజనా త్మకత, అవగాహన, వర్తవూన అంశాలపై పట్టు తదితర అంశాలను పరీక్షించడానికి ఈ విభాగం ఉపయోగపడు తుంది. కాబట్టి అభ్యర్థి ఏ విషయుంపై వ్యాసం రాస్తున్నా.. సంబంధిత లక్ష్యం సాధించేలా వ్యాసాన్ని ప్రెజెంట్ చేయు డం వుంచిది. అంతేకాకుండా సరళమైన భాషను వినియో గిస్తు.. చిన్న పదాలలో భావం అర్థవుయ్యేలా రాయాలి.
ప్రిపరేషన్లో.. కీలకాంశాలు
ప్రతి విభాగం నుంచి ప్రస్తుత పరిస్థితులాధారంగా ఏఏ ప్రశ్నలు అడిగే అవకాశం ఉందో వాటికి సంబంధించి ఒక అవగాహనకు రావాలి.
గుర్తించిన అంశాలపై ఎన్ని రకాల నేపథ్యాల నుంచి ప్రశ్నలు అడగవచ్చో ముందుగానే అంచనాకు రావడం వుంచిది.
గుర్తించిన అంశాలకు సంబంధించిన ముఖ్య గణాంక సమాచారాన్ని సేకరించుకోవాలి.
అంశానికి సంబంధించిన సమకాలీన నేపథ్యాన్ని అవగాహన చేసుకోవాలి.
సంబంధిత సమస్యలను గుర్తించాలి.
సమస్యలకు పరిష్కార మార్గాలను అన్వేషించాలి.
ఈ రకమైన అధ్యయనంతో ఒక్కో విభాగం నుంచి కనీసం నాలుగు అంశాల చొప్పున మొత్తం 12 వ్యాసాల కు ప్రిపేర్ కావడం చాలా అవసరం. అంతేకాకుండా నిర్దే శించిన కాలవ్యవధిలో ప్రభావవంతమైన వ్యాసం రాయు డాన్ని ప్రాక్టీస్ చేయుడం కూడా అవసరం. ప్రాక్టీస్ చేసిన వ్యాసంపై సంబంధిత నిపుణుల సలహాలు తీసుకోవడం ఉపకరిస్తుంది. దీని వల్ల అభ్యర్థులు ఊహించని విధంగా ప్రశ్న వచ్చినా సమర్థంగా ప్రతిస్పందించే లక్షణం అలవడు తుంది.
ప్రతి వ్యాసాన్ని ప్రారంభించే ముందు దానికి గంట లోపలే సమాధానం రాయాల్సి ఉంటుందనే విషయూన్ని గుర్తుంచుకోవాలి. ప్రశ్నను రెండు-వుూడు సార్లు జాగ్రత్త గా చదవడం వుంచిది. కొంత మంది అభ్యర్థులు తొందర లో ప్రశ్నను సరిగ్గా చదువకుండానే జవాబును ప్రారంభి స్తారు. దాంతో అడిగిన ప్రశ్నకు.. సవూధానానికి ఏ వూత్రం పొంతన లేకుండా వ్యాసం సాగుతుంది. ఇక్కడ గవునించాల్సిన వురొక అంశం గతంలోలాగ ప్రశ్న ఒక పద బంధంలో ఉండటం లేదు. ఉదా: బాల కార్మిక వ్యవస్థ గురించి రాయండి?, మహిళ సాధికారత గురించి రాయండి? అనే రీతిలో ప్రశ్నలు ఉండటం లేదు. ఒక అంశానికి సంబంధించి ఏదో ఒక ప్రత్యేక కోణం లేదా సమస్యను లక్ష్యంగా చేసుకొని ప్రశ్నలడుగుతున్నారు.
ఉదాహరణకు బాల కార్మిక వ్యవస్థను తీసుకుంటే.. బాల కార్మిక వ్యవస్థ ఒక ఆర్థిక సమస్య మాత్రమే కాదు, ఆర్థిక మూలాలు ఉన్నాయి. వ్యాఖ్యానించండి?
ఈ రకమైన ప్రశ్నకు సంప్రదాయ పద్ధతిలో సవూధా నం ఇస్తే అంత ప్రభావవంతంగా ఉండదు. మెుదట ప్రశ్నను ఏ కోణంలో అడుగుతున్నారో గవునించి.. అదే నేపథ్యంలో సమాధానం రాయాలి. వ్యాసాన్ని ప్రారం భించడానికి ముందు కనీసం అయిదు నిమిషాలు జాగ్ర త్తగా ఆలోచించి.. వ్యాసంలో ప్రస్తావించాల్సిన అంశాలపై ఒక అవగాహన ఏర్పర్చుకోవాలి. తర్వాత దానికనుగుణం గా నిర్మాణాత్మకంగా వ్యాసాన్ని ప్రెజెంట్ చేయూలి.
వ్యాసం రాసేటప్పుడు పరిగణనలోకి తీసుకోవాల్సిన అంశాలు
సమకాలీన నేపథ్యం
సమస్య-వివిధకోణాలు
సమస్య కారణాలు ప్రభుత్వ చర్యలు
ప్రస్తుత స్థితి
పరిష్కార మార్గాలు
నిర్మాణాత్మక సూచనలు
పేపర్-1 జనరల్ ఎస్సే (వ్యాసం)
ఈ పేపర్లో మూడు విభాగాలు ఇచ్చారు. అవి
ఎ)సంక్షోభ నిర్వహణ, సామాజిక సమస్యలు- విశ్లేషణ, పరిష్కారాలు
బి)జాతీయ, అంతర్జాతీయ ప్రాముఖ్యత ఉన్న సమకాలీన సమస్యలు
సి)ఆంధ్రప్రదేశ్కు సంబంధించిన సమకాలీన సంఘటనలు/అంశాలు
మొదటి యూనిట్
గత గ్రూప్-1 మొదటి యూనిట్లో దుర్భిక్షం, స్ర్తీ, పురుష నిష్పత్తి, ఆర్థిక సంక్షోభం అంశాల మీద ప్రశ్నలు ఇచ్చారు. అయితే ఈ ప్రశ్నలు స్థూలంగా లేవు. ఈ విషయాన్ని అభ్యర్ధులు జాగ్రత్తగా అవగాహన చేసుకోవాలి.
ఈ విభాగం నుంచి వచ్చే అవకాశం ఉన్న ప్రశ్నలు
జనాభా విస్ఫోటం.
వ్యవసాయ రంగంలో క్షీణిస్తున్న దిగుబడులు, అంతంత మాత్రంగా వృద్ధి రేట్లు.
భారతదేశం వైద్య అత్యవసర పరిస్థితులు-ప్రభుత్వ సమాయత్తత.
మహిళలపై అత్యాచారాలు-గృహహింస-లైంగిక వేధింపులు.
పెరుగుతున్న ఆత్మహత్యల రేట్లు-సామాజిక ఒత్తిడి.
భారతదేశంలో ఇటీవల సంభవించిన ప్రకృతి వైపరీత్యాలు-ప్రభుత్వ యంత్రాంగ ప్రతిస్పందన.
రెండో యూనిట్
రెండో యూనిట్ (జాతీయ, అంతర్జాతీయ, వర్తమాన సంఘటనలకు సంబంధించిన) నుంచి గత గ్రూప్-1లో యుూరోపియున్ యూనియన్, ఇండో- యూఎస్ఏ అణు ఒప్పందం, ఇస్రోలకు సంబంధించిన ప్రశ్నలు అడిగారు.
ఈ విభాగం నుంచి వచ్చే అవకాశం ఉన్న ప్రశ్నలు
పొరుగు దేశాలతో భారతదేశ సంబంధాలు.
ఐక్యరాజ్యసమితి భద్రతా మండలిలో భారత్కు సభ్యత్వం.
ఆసియా ఖండంలో యూఎస్ఏ దౌత్య నీతి-చైనాను చుట్టుముట్టడం.
కాశ్మీర్ సమస్య పరిష్కారంలో యూఎస్ఏ పాత్ర.
కాశ్మీర్లో శాంతి స్థాపన.
అంతర్జాతీయ దౌత్య సంబంధాలపై వికీలీక్స్ ప్రభావం
అయోధ్య వివాదంపై అలహాబాద్ న్యాయస్థానం తీర్పు.
కార్పొరేట్ లాబీయింగ్- ప్రసారమాధ్యమాల పాత్ర.
మూడో యూనిట్
మూడో విభాగంలో ఆంధ్రప్రదేశ్లో సంభవించిన సమ కాలీన సంఘటనలు అంశాలపై ప్రశ్నలు అడుగుతారు. గత గ్రూప్-1లో ఆంధ్రప్రదేశ్లో ప్రత్యేక ఆర్థిక మండళ్లు, ఆంధ్రప్రదేశ్లో ఎన్ఆర్ఈజీపీ పథకం అమలు, ఆంధ్ర ప్రదేశ్లో పంచాయితీరాజ్ వ్యవస్థపై ప్రశ్నలు అడిగారు.
ఈ విభాగం నుంచి వచ్చే అవకాశం ఉన్న ప్రశ్నలు
ఆంధ్రప్రదేశ్లో సూక్ష్మరుణ సంస్థల కార్యకలాపాలు- చట్ట నియంత్రణ సాధ్యమేనా?సబబేనా?
ఆంధ్రప్రదేశ్లో విద్యార్ధి ఉద్యమాలు-ప్రాంతీయ, సమైక్య వాదాలు.
ఆంధ్రప్రదేశ్ విద్యారంగంలో కార్పొరేట్ ధోరణులు- విద్యాహక్కు చట్టం అమలు.
రాష్ట్ర సహకార రంగ ప్రక్షాళన- ప్రతిపాదిత ఏకీకృత చట్టం.
రాష్ట్రంలో అతివృష్టి-వ్యవసాయ రంగంపై ప్రభావం.
రాష్ట్రంలో ఐటీ రంగం అభివృద్ధి-సమకాలీన సమస్యలు.
ఆంధ్రప్రదేశ్లో సేద్యపు నీటి ప్రాజెక్టులు నిర్మాణం- పర్యావరణ, ఇతర అడ్డంకులు.
-గురజాల శ్రీనివాసరావు
సివిల్స్ సీనియర్ అధ్యాపకులు, ఆర్.సి. రెడ్డి స్టడీ సర్కిల్
గ్రూప్-1 మెయిన్స్లో మిగిలిన విభాగాల కంటే భిన్నమైంది జనరల్ ఎస్సే.. గత ఫలితాలను విశ్లేషిస్తే..తుది విజేతలను నిర్ణయించడంలో ఈ విభాగమే కీలకమనే విషయుం అవగతవువుతుంది.. అభ్యర్థిలోని సృజనాత్మకత, సంపూర్ణ విషయావగాహన, వర్తవూన అంశాలపై పట్టు వంటి అంశాలను పరీక్షించడానికి ఉద్దేశించిన .. ఈ విభాగమే.. గ్రూప్-1లో విజయూనికి కీలకం.. పక్కా ప్రణాళిక, భిన్న కోణాల్లోంచి విషయూన్ని ప్రెజెంట్ చేసే చతురత ఉంటే ఈ పేపర్లో చక్కని స్కోరు సాధించవచ్చు.
ఇందులో ఒక్కో విభాగం నుంచి మూడు ప్రశ్నలు అడుగు తారు. వాటిలో ఒక్క ప్రశ్నకు వూత్రమేసమాధానం రాయాలి. అంటే మొత్తం మీద మూడు వ్యాసరూప ప్రశ్నల కు సమాధానం ఇవ్వాల్సి ఉంటుంది. ఒక్కో ప్రశ్నకు 50 వూర్కులు కేటారుుంచారు. గతంలో మూడు గంటల సమయంలో కేవలం ఒక వ్యాసరూప ప్రశ్నకు సవూధానం ఇస్తే సరిపోయేది. ప్రస్తుత విధానంలో అంతే సవుయుంలో మూడు ప్రశ్నలకు సవూధానాలు రాయాల్సి ఉంటుంది. అందువల్ల అభ్యర్థులు ప్రిపరేషన్ నుంచే ఈ పేపర్ను సరికొత్త దృక్కోణంలో చూడాలి.
గత గ్రూప్-1 పేపర్లో వివిధ పేపర్లలో అభ్యర్థులు పొందిన మార్కులను పరిశీలిస్తే.. మిగతా పేపర్లతో పోల్చి తే ఎస్సే పేపర్ స్కోరింగ్ తీరులో చాలా వ్యత్యాసాన్ని గవు నించవచ్చు. ఈ విభాగంలో 80-120 స్థాయిలో మార్కు లు సాధించిన వారు చాలా మంది ఉన్నారు. అదే సవు యుంలో 40 నుంచి 50 మార్కులు మాత్రమే సాధించిన అభ్యర్థులు కూడా ఉన్నారు. దీన్ని బట్టి గత గ్రూప్-1 విజే తలను నిర్ణరుుంచడంలో ఈ విభాగం కీలక పాత్ర పోషిం చిందనే విషయుం స్పష్టవువుతుంది. కాబట్టి అభ్యర్థులు ఈ విభాగం ప్రిపరేషన్ విషయుంలో జాగ్రత్తగా ఉండాలి. ఎటు వంటి నిర్లక్ష్యానికి తావు లేకుండా సంప్రదాయు పద్ధతులకు బదులు.. సాంకేతికంగా, శాస్ర్తీయమైన ప్రిపరేషన్ కొనసా గించాలి.
గతంలో ఉన్న వుూడు గంటల వ్యవధిలో ఒక వ్యాసం రాసేటప్పుడు.. దానికి సంబంధించిన వివరణ, సుదీర్ఘ పరిచయుం ఇచ్చేవారు. అంతేకాకుండా వ్యాసం నేపథ్యాని కి, వుుగింపునకు తగిన ప్రాధాన్యం కల్పించేవారు.గంటకు ఒక్క వ్యాసం రాయూల్సిన ప్రస్తుత విధానంలో.. ఈ తరహా విధానానికి స్వస్తి పలకడమే మేలు. అభ్యర్థిలోని సృజనా త్మకత, అవగాహన, వర్తవూన అంశాలపై పట్టు తదితర అంశాలను పరీక్షించడానికి ఈ విభాగం ఉపయోగపడు తుంది. కాబట్టి అభ్యర్థి ఏ విషయుంపై వ్యాసం రాస్తున్నా.. సంబంధిత లక్ష్యం సాధించేలా వ్యాసాన్ని ప్రెజెంట్ చేయు డం వుంచిది. అంతేకాకుండా సరళమైన భాషను వినియో గిస్తు.. చిన్న పదాలలో భావం అర్థవుయ్యేలా రాయాలి.
ప్రిపరేషన్లో.. కీలకాంశాలు
ప్రతి విభాగం నుంచి ప్రస్తుత పరిస్థితులాధారంగా ఏఏ ప్రశ్నలు అడిగే అవకాశం ఉందో వాటికి సంబంధించి ఒక అవగాహనకు రావాలి.
గుర్తించిన అంశాలపై ఎన్ని రకాల నేపథ్యాల నుంచి ప్రశ్నలు అడగవచ్చో ముందుగానే అంచనాకు రావడం వుంచిది.
గుర్తించిన అంశాలకు సంబంధించిన ముఖ్య గణాంక సమాచారాన్ని సేకరించుకోవాలి.
అంశానికి సంబంధించిన సమకాలీన నేపథ్యాన్ని అవగాహన చేసుకోవాలి.
సంబంధిత సమస్యలను గుర్తించాలి.
సమస్యలకు పరిష్కార మార్గాలను అన్వేషించాలి.
ఈ రకమైన అధ్యయనంతో ఒక్కో విభాగం నుంచి కనీసం నాలుగు అంశాల చొప్పున మొత్తం 12 వ్యాసాల కు ప్రిపేర్ కావడం చాలా అవసరం. అంతేకాకుండా నిర్దే శించిన కాలవ్యవధిలో ప్రభావవంతమైన వ్యాసం రాయు డాన్ని ప్రాక్టీస్ చేయుడం కూడా అవసరం. ప్రాక్టీస్ చేసిన వ్యాసంపై సంబంధిత నిపుణుల సలహాలు తీసుకోవడం ఉపకరిస్తుంది. దీని వల్ల అభ్యర్థులు ఊహించని విధంగా ప్రశ్న వచ్చినా సమర్థంగా ప్రతిస్పందించే లక్షణం అలవడు తుంది.
ప్రతి వ్యాసాన్ని ప్రారంభించే ముందు దానికి గంట లోపలే సమాధానం రాయాల్సి ఉంటుందనే విషయూన్ని గుర్తుంచుకోవాలి. ప్రశ్నను రెండు-వుూడు సార్లు జాగ్రత్త గా చదవడం వుంచిది. కొంత మంది అభ్యర్థులు తొందర లో ప్రశ్నను సరిగ్గా చదువకుండానే జవాబును ప్రారంభి స్తారు. దాంతో అడిగిన ప్రశ్నకు.. సవూధానానికి ఏ వూత్రం పొంతన లేకుండా వ్యాసం సాగుతుంది. ఇక్కడ గవునించాల్సిన వురొక అంశం గతంలోలాగ ప్రశ్న ఒక పద బంధంలో ఉండటం లేదు. ఉదా: బాల కార్మిక వ్యవస్థ గురించి రాయండి?, మహిళ సాధికారత గురించి రాయండి? అనే రీతిలో ప్రశ్నలు ఉండటం లేదు. ఒక అంశానికి సంబంధించి ఏదో ఒక ప్రత్యేక కోణం లేదా సమస్యను లక్ష్యంగా చేసుకొని ప్రశ్నలడుగుతున్నారు.
ఉదాహరణకు బాల కార్మిక వ్యవస్థను తీసుకుంటే.. బాల కార్మిక వ్యవస్థ ఒక ఆర్థిక సమస్య మాత్రమే కాదు, ఆర్థిక మూలాలు ఉన్నాయి. వ్యాఖ్యానించండి?
ఈ రకమైన ప్రశ్నకు సంప్రదాయ పద్ధతిలో సవూధా నం ఇస్తే అంత ప్రభావవంతంగా ఉండదు. మెుదట ప్రశ్నను ఏ కోణంలో అడుగుతున్నారో గవునించి.. అదే నేపథ్యంలో సమాధానం రాయాలి. వ్యాసాన్ని ప్రారం భించడానికి ముందు కనీసం అయిదు నిమిషాలు జాగ్ర త్తగా ఆలోచించి.. వ్యాసంలో ప్రస్తావించాల్సిన అంశాలపై ఒక అవగాహన ఏర్పర్చుకోవాలి. తర్వాత దానికనుగుణం గా నిర్మాణాత్మకంగా వ్యాసాన్ని ప్రెజెంట్ చేయూలి.
వ్యాసం రాసేటప్పుడు పరిగణనలోకి తీసుకోవాల్సిన అంశాలు
సమకాలీన నేపథ్యం
సమస్య-వివిధకోణాలు
సమస్య కారణాలు ప్రభుత్వ చర్యలు
ప్రస్తుత స్థితి
పరిష్కార మార్గాలు
నిర్మాణాత్మక సూచనలు
పేపర్-1 జనరల్ ఎస్సే (వ్యాసం)
ఈ పేపర్లో మూడు విభాగాలు ఇచ్చారు. అవి
ఎ)సంక్షోభ నిర్వహణ, సామాజిక సమస్యలు- విశ్లేషణ, పరిష్కారాలు
బి)జాతీయ, అంతర్జాతీయ ప్రాముఖ్యత ఉన్న సమకాలీన సమస్యలు
సి)ఆంధ్రప్రదేశ్కు సంబంధించిన సమకాలీన సంఘటనలు/అంశాలు
మొదటి యూనిట్
గత గ్రూప్-1 మొదటి యూనిట్లో దుర్భిక్షం, స్ర్తీ, పురుష నిష్పత్తి, ఆర్థిక సంక్షోభం అంశాల మీద ప్రశ్నలు ఇచ్చారు. అయితే ఈ ప్రశ్నలు స్థూలంగా లేవు. ఈ విషయాన్ని అభ్యర్ధులు జాగ్రత్తగా అవగాహన చేసుకోవాలి.
ఈ విభాగం నుంచి వచ్చే అవకాశం ఉన్న ప్రశ్నలు
జనాభా విస్ఫోటం.
వ్యవసాయ రంగంలో క్షీణిస్తున్న దిగుబడులు, అంతంత మాత్రంగా వృద్ధి రేట్లు.
భారతదేశం వైద్య అత్యవసర పరిస్థితులు-ప్రభుత్వ సమాయత్తత.
మహిళలపై అత్యాచారాలు-గృహహింస-లైంగిక వేధింపులు.
పెరుగుతున్న ఆత్మహత్యల రేట్లు-సామాజిక ఒత్తిడి.
భారతదేశంలో ఇటీవల సంభవించిన ప్రకృతి వైపరీత్యాలు-ప్రభుత్వ యంత్రాంగ ప్రతిస్పందన.
రెండో యూనిట్
రెండో యూనిట్ (జాతీయ, అంతర్జాతీయ, వర్తమాన సంఘటనలకు సంబంధించిన) నుంచి గత గ్రూప్-1లో యుూరోపియున్ యూనియన్, ఇండో- యూఎస్ఏ అణు ఒప్పందం, ఇస్రోలకు సంబంధించిన ప్రశ్నలు అడిగారు.
ఈ విభాగం నుంచి వచ్చే అవకాశం ఉన్న ప్రశ్నలు
పొరుగు దేశాలతో భారతదేశ సంబంధాలు.
ఐక్యరాజ్యసమితి భద్రతా మండలిలో భారత్కు సభ్యత్వం.
ఆసియా ఖండంలో యూఎస్ఏ దౌత్య నీతి-చైనాను చుట్టుముట్టడం.
కాశ్మీర్ సమస్య పరిష్కారంలో యూఎస్ఏ పాత్ర.
కాశ్మీర్లో శాంతి స్థాపన.
అంతర్జాతీయ దౌత్య సంబంధాలపై వికీలీక్స్ ప్రభావం
అయోధ్య వివాదంపై అలహాబాద్ న్యాయస్థానం తీర్పు.
కార్పొరేట్ లాబీయింగ్- ప్రసారమాధ్యమాల పాత్ర.
మూడో యూనిట్
మూడో విభాగంలో ఆంధ్రప్రదేశ్లో సంభవించిన సమ కాలీన సంఘటనలు అంశాలపై ప్రశ్నలు అడుగుతారు. గత గ్రూప్-1లో ఆంధ్రప్రదేశ్లో ప్రత్యేక ఆర్థిక మండళ్లు, ఆంధ్రప్రదేశ్లో ఎన్ఆర్ఈజీపీ పథకం అమలు, ఆంధ్ర ప్రదేశ్లో పంచాయితీరాజ్ వ్యవస్థపై ప్రశ్నలు అడిగారు.
ఈ విభాగం నుంచి వచ్చే అవకాశం ఉన్న ప్రశ్నలు
ఆంధ్రప్రదేశ్లో సూక్ష్మరుణ సంస్థల కార్యకలాపాలు- చట్ట నియంత్రణ సాధ్యమేనా?సబబేనా?
ఆంధ్రప్రదేశ్లో విద్యార్ధి ఉద్యమాలు-ప్రాంతీయ, సమైక్య వాదాలు.
ఆంధ్రప్రదేశ్ విద్యారంగంలో కార్పొరేట్ ధోరణులు- విద్యాహక్కు చట్టం అమలు.
రాష్ట్ర సహకార రంగ ప్రక్షాళన- ప్రతిపాదిత ఏకీకృత చట్టం.
రాష్ట్రంలో అతివృష్టి-వ్యవసాయ రంగంపై ప్రభావం.
రాష్ట్రంలో ఐటీ రంగం అభివృద్ధి-సమకాలీన సమస్యలు.
ఆంధ్రప్రదేశ్లో సేద్యపు నీటి ప్రాజెక్టులు నిర్మాణం- పర్యావరణ, ఇతర అడ్డంకులు.
-గురజాల శ్రీనివాసరావు
సివిల్స్ సీనియర్ అధ్యాపకులు, ఆర్.సి. రెడ్డి స్టడీ సర్కిల్
చరిత్ర.. విస్తృత అవగాహనతోనే విజయం
చరిత్ర.. విస్తృత అవగాహనతోనే విజయం | |
|
Subscribe to:
Posts (Atom)